Bursa Siyah İnciri
Anadolujet Magazin
Cambridge Dükü Prens Williamın karısı Kate Middleton hamileliği döneminde mide bulantısından şikâyet ettiğinde Kraliçe Elizabethin Düşese siyah incir yemesini tavsiye ettiği söylenir. Üstelik Elizabethin tavsiye ettiği siyah incir, herhangi bir yerde değil, özellikle Bursada yetişmiş olmalıdır.
Bunun üzerine Middleton hamileyken Bursanın incir bahçelerinden Londradaki Kensington Sarayına epeyce siyah incir taşınır.
Uzun zamandır Britanya tahtında oturan kraliçenin siyah incirle 2009 yılında Türkiye ziyareti sırasında tanıştığı ve bu meyveyi sevdiği biliniyor. Ancak Bursanın siyahı, siyah Bursa inciri diye de adlandırılan bu meyvenin meraklıları sadece İngiliz kraliyet ailesinin üyeleri değil.
Dünyadaki incir üretiminin %30u ülkemizde gerçekleşiyor. Aydın ve İzmirden sonra üçüncü üretici ilimiz ise Bursa.
Bursanın kendine özgü siyah inciri, 49 ülkeye ihraç ediliyor. Bu ülkeler arasında Kanadayı, Çini, İsveçi, Rusyayı saymak mümkün.
Dahası ihraç edilen siyah incirin yarısını Almanya, Hollanda ve kraliçelerinin tavsiyelerini kulağına küpe yapan İngiltere tüketiyor.
Görmüş geçirmiş kraliçenin tavsiyesi şaşırtıcı değil, zira siyah incirin faydalarını sıralamak için uzun bir listeye ihtiyacımız var. Günümüzde diyet ve doğal sağlık ürünlerinin revaçta olduğunu düşünürsek Bursanın siyah incirini kesinlikle tüketilmesi gereken ürünler sıralamasına eklemek şart.
Sütün iki katı kalsiyum ihtiva eden incirde C hariç bütün vitaminler var. Kanın pıhtılaşmasını önleyerek kalp krizi riskini azaltan meyve, kemik hastalıkları ile kansızlığı da önlüyor. Astım, öksürük ve soğuk algınlığına karşı faydası olan siyah incirin kolesterol seviyesini düşürdüğünü de ekleyelim.
Bu faydalarının yanı sıra yağ, sodyum ile kolesterol içermeyen ve yüksek lif oranına sahip incirin kilo vermek isteyenlerin mutfağında da başköşeyi alması gerektiği aşikâr.
Siyah incirin Kanadadan Çine uzanan 49 ülkeye ihracı, meyvenin küresel piyasadaki değerini de arttırıyor. Bu ihracatın kaynağını şimdilik Bursanın küçük köyleri sağlasa da yakın gelecekte mevcut üretimin yeterli olması mümkün değil. Dolayısıyla siyah incirin üretiminin büyüyeceğini öngören geleceğe dönük projelerin yapılması da gerekli.
Nitekim Bursanın siyah incirinin 2018 Kasımında 2 Hafif yeşile dönük hasat ihracat için ayrılırken, iç pazara dağılacak incirlerin koyu mor renge dönüşmesi bekleniyor.
S.S. Bursa Bölgesi Tarım Kooperatifleri Birliğinin tescil ettirdiği ürün Türkiyenin diğer bölgelerinde yetişen incirden daha iri ve daha koyu renkli olmasıyla dikkat çekiyor. Dürdane incirin bir çeşidi olan Bursa inciri taze tüketiliyor. Diğer yandan incirlerin döllenmesi de bölgeye özgü bir özellik taşıyor. İncir kendi kendine döllenemeyen bir meyve olduğu için erkek meyvelerindeki çiçek tozlarının dişi incire taşınması gerekiyor.
Döllenme için erkek incirlerin içerisinde bulunan küçük arılar kullanılıyor; bu incire ilek deniyor. İlek meyvelerindeki çiçek tozlarının ilek arıcığı tarafından dişi incire taşınması için ileklerin dişi ağaçlarına asılması işlemine de ilekleme adı veriliyor. Bu arılarla incirlerin karşılıklı faydaya dayalı bir ilişkisi olduğunu vurgulamalı; biri olmadan diğeri de yaşayamıyor. Bursada çok sayıda dişi incir, az sayıda erkek incir ağacı olduğu için de bu süreci üreticiler yapıyor.
İlekleme işlemleri hazirantemmuz ayları arasında üç kere yapılırken incir hasadı ise ağustos başı ile ekim sonu arasında gerçekleştirilir. Hafif yeşil olan hasat ihraç edilirken iç pazara dağılacak incirlerin koyu mor bir renge dönüşmesi beklenir. Bunun dışında üreticilerin düğmeye özellikle dikkat ettiklerini belirtmek gerekir. İncir sap kısmında bulunan ve düğme denen bu kısmıyla birlikte koparıldığında meyvenin raf ömrü de uzamakta.
İncirin döllenmesi ile hasat edilmesi arasında, eylül ayında Siyah İncir Festivali düzenlenir. Farklı bahçe incirlerinin yarıştığı, yağlı güreş müsabakaları ve konserlerin yapıldığı festival döllenme ile hasat arasında bir dinlenme ve eğlenme havası içinde geçiyor. Festivalin bu yılki tarihi 11 Eylül.
Hazirandan ekime dek süren bu hazırlık aşamasından sonra siyah incir Bursanın küçük bahçelerinden Kensington Sarayına, Kanadadan Çine, Malezyadan Rusyaya dünya çapındaki renkli macerasına çıkar.