Osmanlı Kış Sebzeleri
THY Skylife
Ispanak XI. yüzyıldan itibaren Orta Asya Türk mutfağında biliniyordu. Mücver, yahni, kalye, sarma, pide gibi çeşitli şekillerde hazırlanırdı. Fatih Sultan Mehmed için hazırlanan menlene adlı peynirli ve kaymaklı bir ıspanak yemeği kayıtlıdır.
Kerevizin etli terbiyeli yemeği yapılır, yaprakları turşulara ve salatalara konurdu. Hatta maydanoz için Makedonya kerevizi anlamında kereviz-i makadûni de denirdi.
Havucun XV. yüzyılda çorbasının ve yemeğinin, XVI. yüzyılda dolmasının, kalyesinin ve reçelinin yapıldığı bilinir. Günümüzde de beyaz, sarı, turuncu, kırmızı, mor renkli olanlarının yetiştiği Anadolu coğrafyasında havuç geçmişte de zengin çeşitleri olan bir bitkiydi.
Fatih Sultan Mehmed için yumurtalısı pişirilen pırasanın böreği, kalyesi, dolması, kavurması yapılırdı.
Dolma-i kalem-i taze adıyla dolması yapılan ve XV-XVI. yüzyıllardan itibaren Türk mutfağında yer edinen ve kapuskada da kullanılan lahananın çorbası, kalyesi yapılırdı.
Osmanlıda Çelebi Mehmed zamanında kurulan, karşılıklı çekişmeli oyunlar oynayan ve varlığını da imparatorluğun son dönemlerine kadar sürdüren Bamyacılar ve Lahanacılar adlı iki ezeli rakip takım vardır. Koyu bir Lahanacılar taraftarı olan III. Selimin lahanaya dair bir şiiri vardır ki bu şiir Lahanacıların sloganı dahi olmuştur: Kış mevsiminde çıkar ortaya lahana / Gerçi biçimce Keykavusun topuzuna benzer / Can verir insana, çünkü taze gül yaprağı gibidir lahana.
