|
|
|
Girit Mutfağı |
 |
gül
Şef Aşçıbaşı
Kayıt: 08.08.2007
Mesajlar: 10638
Şehir: izmit |
Kısa URL: https://ml.md/lc160546
Gönderme Tarihi: 10.Ekm.2021
157 defa indirildi / yazdırıldı
|
Bandırma Onyedi Eylül Universitesi
Uygarlığının en belirgin temelleri Minoslular tarafından atılan Girit Adası, Romalılardan Araplara, Bizans’tan Venedik ve Osmanlılara dek birçok farklı idarenin egemenliği altına girmiş ve adetleri farklı olan halkların yüzlerce yıl boyunca önemli yerleşim merkezlerinden biri olmuştur. Araplardan Venediklilere, Rumlardan Musevilere ve Türklere kadar bu çok farklı kültürler anavatanlarından getirdikleri yemek alışkanlıklarını Girit’teki malzemelerle yeniden biçimlendirmişler, kendilerinden önce adaya yerleşmiş kültürlerden etkilenirken, onları yer yer değiştirip zenginleştirmişler ve kendine özgü bir Girit mutfağı meydana getirmişlerdir.
Türkiye ile Yunanistan arasında 30 Ocak 1923 tarihinde imzalanan Nüfus Mübadelesi Antlaşması ile Girit Adası’nda yaşayan Müslümanlar zeytincilik, bahçecilik, bağcılık gibi beceri ve uğraşı türlerine göre Marmara Adası’ndan Mersin’e kadar olan kıyı şeridinde uygun şehir ve kasabalarda iskân edildiler.
Yerleştikleri bölgelerde kendi mutfak kültürü özelliklerini sürdürmeye çalışan Giritliler, Anadolu mutfağının da zenginleşmesine katkıda bulunmuşlardır.
Girit mutfağını, Anadolu mutfaklarından ayıran en temel özellik yabani otlarla zeytinyağı kullanılarak yapılan yemekler ve salatalardır. Birçok insanın faydasını bilmediği için dönüp bakmadığı yabani otlar Girit sofrasının baş tacıdır.
Zeytinyağı ise Girit yemeklerinin ve salatalarının olmazsa olmazıdır. Geleneksel Akdeniz beslenme piramidinde yer alan genel hatları ile tahıl, zeytinyağı, sebze, meyve, balık ve baharata dayanan beslenme biçimi Girit mutfağında da bulunur.
Bu özelliğinden dolayı bir ada mutfağı olan Girit mutfağını, vücudun arındırılması anlamına gelen bir ‘detoks mutfağı’ olarak tanımlamanın da mümkün olabileceğini belirtmişlerdir. Girit mutfağında et ise daha ziyade sebze ve otlar eşliğinde, sebze yemekleri şeklinde tüketilmektedir. Koyun, kuzu ve oğlak gibi kırmızı et ve sakatatlar, balık ve tavuk eti tercih edilmektedir..
|
Girit Mutfağı |
 |
adda
Şef Aşçıbaşı
Kayıt: 12.03.2016
Mesajlar: 70
Şehir: Amasya |
Kısa URL: https://ml.md/lc119539
Gönderme Tarihi: 10.Eyl.2016
857 defa indirildi / yazdırıldı
|
Nergis Kılıç
Girit Mutfağı; meyve, sebze, kekik, bal, yoğurt, otlar, çeşitli peynirler, zeytinyağı, deniz ürünleri ve şaraplardan oluşan son derece sağlıklı bir beslenme kültürüne sahiptir.
Girit Mutfağı, zengin otlarından dolayı yeşil mutfak olarak da anılmaktadır.
Sarmaşık, ebegümeci, ısırgan, cibez, istifno, turp otu, kenger, hindiba, şevket-i bostan, gelincik, labada, kuş otu, sinirotu, helvacık, radika, deniz börülcesi, kuşkonmaz, arapsaçı, marata, tarla çakısı, tarla çivisi ve daha pek çok ot Girit mutfağını süsler. Bu otların hepsi, Türkiyenin Ege kıyılarında da yetişmektedir.
Girit mutfak geleneğinde bu otlar olabildiğince az haşlanmaktadır. Böylece yeşil renkleri ve besin değerleri korunmaktadır. Otlar genellikle üzerlerine limon, zeytinyağı ve sarımsak karışımı bir sos dökülerek yenilmektedir.
Girit Mutfağında zeytinyağı çok önemli bir yer tutar. Zeytinyağı evlerde, manastırlarda, değirmenlerde, fabrikalarda ve özel çiftliklerde üretilir. Salamura edilmiş ya da edilmemiş siyah veya yeşil zeytin günün her saatinde tüketilir. Girit, Türkler ve Lübnanlılar gibi, sabah kahvaltısında zeytin yiyen üçüncü Akdeniz Mutfağıdır.
Balık, en fazla sahil kesimlerinde tüketilir. Balık çorbası, rağbet edilen bir balık yemeğidir. Kırmızı et nadiren yenir. Baklagiller özellikle kış aylarında sıkça pişirilir.
Girit Mutfağı, Türk damak tadına çok yakındır. Bu mutfak, Türk Mutfağını hem etkilemiş, hem de ondan etkilenmiştir. Giritte yapılan yemeklerin pek çoğu Ege bölgesinde, özellikle de Ayvalıkta yapılmaktadır. Bu yemeklerden bazıları şunlardır: Kuzu etli şevket-i bostan, ısırgan otu salatası, kabak pabucaki, kalamar dolma, enginarlı ve yoğurtlu kuzu, fava, ahtapot ızgara, tuzda balık, zeytinyağlı turp otu, ısırgan ve tere ile yapılan gelincik böreği, börülce, nohut çorbası.
|
Girit Mutfağı |
 |
Cankat
Şef Aşçıbaşı
Kayıt: 04.04.2009
Mesajlar: 725
Şehir: İzmir |
Kısa URL: https://ml.md/lc69432
Gönderme Tarihi: 01.Kas.2011
3,941 defa indirildi / yazdırıldı
|
THY Skylife
Akdeniz’in Beşinci Büyük Adası Olan Girit, Eşdeğerlerinin Aksine Ada Olmasına Rağmen Mutfak Kültürüyle Dünyada Öne Çıkmış Bir Coğrafya Parçasıdır.
Özellikle doğru beslenmenin sağlık üzerindeki doğrudan olumlu etkilerinin sloganlaştığı son otuz yılda, Girit mutfağı daha çok irdelenir hale geldi. Girit yemek kültürünün oluşmasında adanın doğal besinlerinin şüphesiz önemi bulunuyor.
Yemek konusunda son derece tutucu olan ada halkı mutlaka yerel, mevsimsel ürünler ve olmazsa olmaz zeytinyağıyla beslenirler. Aslında tüketilen yemekler kadar tüketme sistemleri de sağlıklarına sağlık katıyor. Giritliler sofrada batılılar gibi başlangıç, ana yemek ve tatlı sıralamasında yemek yemezler. Tatlı haricinde tüm soğuk ve sıcak yemekler sofraya konur ve herkes tarafından paylaşılarak tüketilir. Geleneksel bir Giritli Amerikalıların üç katı, Akdeniz’in geri kalanında yaşayanların ise bir buçuk katı kadar çok yağ tüketir. Ancak hayvansal yağları ya da tohum yağlarını hiç tüketmezken, sadece ve sadece saf zeytinyağı kullanılır. Ayrıca zeytinyağı en çok salatalarda ya da ünlü peksimetleri eşliğinde çiğ olarak tüketilir. Giritliler deniz ürünlerini fazla karıştırmadan yerler. Mesela salçaya bulamazlar. Güneşte kavrulmuş ahtapot ızgaraya şöyle bir gösterilir. Keza balıklar da… Girit mutfağında Ege ikliminin bahşettiği insan eli karışmadan mevsiminde yetişen otlar ve sebzeler ancak mevsiminde tüketilir. Günümüzde Girit’te yaşayanlar için aynı şeyi söyleyemeyiz. Çünkü kuzu etine bayılıyorlar. Eskiden Giritliler pek az et yerlermiş. Et, ancak özel günlerde ve kutlamalarda sofraya gelirmiş. Girit mutfağının kültürel boyutları ve İzmir mutfağı ilişkileri hakkındaki geniş bilgileri değerli araştırmacı Nedim Atilla’nın hazırlamış olduğu İzmir Mutfağı kitabında bulabilirsiniz.
|
|
Girit Mutfağı Tarifleri Diğer Konular
|
|
