Anadolujet Magazin
Birçok medeniyetin gelip geçtiği Anadolu ve Trakyada her kültür kendi peynirini yaptı. Tadı, kokusu, sütü, yapımı farklı onlarca peynir geleneksel olarak hâlâ üretiliyor. Kesin bir rakam bilinmemekle birlikte farklı kaynaklardan alınan bilgilere göre; Türkiyede 180 kadar peynir çeşidi var.
Son yıllarda kasaba ve köyler peynirlerine sahip çıkmaya başladılar. Şimdilerde eskisi gibi beyaz peynir,kaşar peyniri gibi kısa, basit tanımlamalar yeterli olmuyor. Artık Edirne beyaz peyniri, Kars kaşar peyniri gibi yöreyi de belirtmek gerekiyor.
Üstelik yöre halkı, peynirinin formülünü korumak, gelecek nesiller için saklamak ve geçmiş nesillerden alıştığı bu lezzeti sürdürmek istiyor. Başka bir deyişle peynirine sahip çıkıyor.
Türk Patent Enstitüsüne şimdiye kadar dört şehrimizden başvurup sertifika alan ve e harfiyle başlayan beş farklı peynir çeşidi var. Bunlardan Erzincan (tulum peyniri) ve Ezine menşe işareti, Edirne (beyaz peyniri) ve Erzurum (küflü ve civil peynir) mahreç işareti aldılar.
Peynirine sahip çıkan yerlerin sayısı gittikçe çoğalıyor. Halen Türk Patent Enstitüsünde bekleyen 12 başvuru arasında, oldukça bilinen Van otlu peyniri, İzmir tulum peyniri var. Bir de Yozgat çanak peyniri ya da Kabataş köy peyniri gibi adını ilk defa duyduklarımız
Menşeli Ezine Peyniri
Türk Patent Enstitüsünden menşe (veya mahreç) sertifikası almış peynirlerin hangi bölgenin, hangi hayvanının sütünden ne miktar karıştırılıp, nasıl yapılacağı açıkça belirtiliyor ve Resmi Gazetede yayınlanıyor.
Mesela Türk Patent Enstitüsünün 21.08.2000 tarih/30 sayılı menşe sertifikasına göre Ezine peynirinin yapımı şöyle:
Kaz Dağlarının kuzey ve batı kesimlerinde yer alan Ezine, Bayramiç, Ayvacık ilçelerinin doğal bitki örtüsü ve su kaynakları ile beslenen koyun, keçi ve ineklerin sütlerinden faydalanılıyor. Mevsimine göre keçi sütü (en az yüzde 40), koyun sütü (yüzde 45-55), inek sütü (en fazla yüzde 15) karıştırılarak, Türk Standartları 591e uygun, tam yağlı olarak imal ediliyor.
Sütü kullanılan hayvanlar da şu şekilde:
Keçi: Karakeçi
İnek: Holstein
Ülkemizde yiyecek konusunda, sahip çıkma bilincinin artması daha kaliteli ve sağlıklı ürünlerin soframıza gelmesi demek oluyor. Coğrafi işareti belirlenip, sertifika alacak peynir sayısının her gün artacağına inanıyoruz.
Üreticiler, Türk Patent Enstitüsüne başvurup menşe ya da mahreç sertifikası alıyor.
Üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tümüyle bu yöre, alan veya bölge sınırları içinde yapılması durumunda menşe adını belirtir.
Üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinden en az birinin belirlenmiş yöre, alan veya bölge sınırları içinde yapılması, durumunda mahreç işareti göstergesini belirtir.
|