Tayland Mutfağı
Tayland mutfağı çeşitli baharat ve değişik soslar üzerine kurulu Avrupa ülkeleri, Hindistan ve Çin mutfaklarının izlerini taşıyan bir mutfaktır. Çinlilerin başta buharda olmak üzere çeşitli pişirme yöntemleri, Hindistan'ın acılı sosları Tayland mutfağının temelini oluşturmaktadır.
Tayland mutfağında günde üç öğün pirinç yenmektedir. Çeşitli baharatlarla hazırlanan soslar Tayland mutfağında büyük bir yere sahiptir. Sıcak iklimin hüküm sürdüğü Tayland'da yaşayanlar, iç ve dış vücut ısılarını dengede tutmak için çok acı yerler. Sarımsak ise bir çok yemekte kullanılır. Yemeklerde kullanılan yağ miktarı ise çok azdır. Genellikle kullanılan soslar acı ve tatlının karışımından hazırlanmaktadır. Yemeklerin içinde kullanılan sosların yanı sıra et ve tavuk ile yenen banma sosları da kullanılmaktadır. Bu banma soslarının başlıcaları acı biber sosu, soya sosu, balık sosu ve susamdan hazırlanan soslardır.
Tayland mutfağında yenen yemekler ve yiyecekler arasındaki dengeye büyük önem verilmektedir. Örneğin; acılı sosların bulunduğu yemekle birlikte acılı olmayan bir yemek, tatlıların yanında tuzlu, ızgara yiyeceklerin yanında buharda pişirilen bir yemek, sıvının yanında katı yiyecekler yenmesi gibi.
TaylandlIların başlıca yemek çeşitleri çorba, makama, pilav, sebze, kavurma ve deniz ürünleridir. Bunlar şekerli, tuzlu ve ekşili tatlardan oluşmaktadır. Yemeklerde Hindistan cevizi sütü, soya sosu ve balık yağı, margarin yerine de sıvı yağ kullanılır.
Tayland'da kahvaltıda sadece, pirincin buharda pişirilmesiyle yapılan tuzsuz ve yağsız bir tür lapa yenirken, öğle ve akşam yemeklerinde değişik sos ve baharatlarla lezzet katılan pirinçle birlikte hazırlanmış deniz ürünleri ağırlıklı olarak tüketilmektedir.
Tayland'ın sıcak ve nemli bölgelerinde yetişen Mango, papaya ve Hindistan cevizi meyvelerden, birbirinden lezzetli tatlılar hazırlanmaktadır.
Uzakdoğu mutfağı, değişik lezzetlerinin yanı sıra değişik felsefesi ile de şaşırtıcı ve eğitici bir mutfaktır. Tayland mutfağında da bu felsefenin örnekleri görülmektedir. Örneğin; Tayland'da yemekte orta bölümü dönen masalar kullanılır. Yemekler bu masanın ortasına konulur ve herkes sırası geldiğinde, masayı çevirerek tabağına sadece bir kaşık yemek alır. Tabağındaki yemeği bitirdikten sonra ikinci kaşık yemeği alabilir. Tabağını yemekle doldurmak ise görgüsüzlük olarak kabul edilir. Bu uygulamanın yemeğin herkese yetmesi için yapıldığı belirtilmektedir. Verilmek istenen felsefe ise sadece kendini değil, başkalarını da düşünmek gerektiği üzerinedir. TaylandlIlar yemek yemeyi, sadece karın doyurmak için değil, bir çok duyguyu harekete geçirmek için yaptıklarım belirtmektedirler. Tayland'da yemek düzeni ve yemek öncesi temizlik büyük önem taşır.
Taylandda kadınların büyük çoğunluğu çalıştığı için davetler için bile fazla sayıda yemek hazırlanmamaktadır. Bangkok gibi büyük kentlerde konuklar evde değil, çok pahalı olmayan restoranlarda ağırlatmaktadır.
Dr. Mehmet AKMAN Dr. Mustafa METE
Türk ve Dünya Mutfakları
