Osmanlı Mutfağında Sebze Yemekleri
THY Skylife
Osmanlı'nın mutfak kayıtlarına baktığımızda çok çeşitli sebze
yemeklerine rastlıyoruz. Anadolu'nun sebze çeşitliliği buradaki en önemli unsur olsa da buharlı tren ve vapurun icadının rolünü de unutmamak gerekiyor. Bu araçların icadıyla dünyanın birçok farklı ülkesinden saraya getirilen sebzeler, sebze yemeği çeşitliliğini daha da arttırmış.
Osmanlı mutfağı bir yandan geleneksel yapısını korurken, öte yandan tat yelpazesini yeni sebzelerle genişletmeye devam etmiş. Padişahların has bahçelerinde kendilerine özel sebzeler yetiştirilmiş. Beğenilen sebzelerin tohumları saray civarına ekilmiş ve yetiştirilmeye başlanmış. Burada yetişen sebzelerin dışında saray kayıtlarına otuzdan fazla sebze çeşidi daha not edilmiş.
Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde o dönemki sebzelere ve sebze satan esnafa değinir; özellikle
bamyadan övgü dolu sözlerle bahseder. Sebze satan esnafı tek tek tanıtır ve sebze satma usullerini de açıklar. Mesela
soğan satanlar için, Her taama lezzet veren tuz
soğandır
soğan! diye
feryat ederek geçerler. diye belirtir.
Sebzeyle yapılan birçok
yemek sıcak yenildiği gibi soğuk olarak da servis edilir. Osmanlı mutfağındaki ilk soğuk
yemek, XV. yüzyılda kayıtlara geçen mastabe olarak kabul edilir. Sebze
yemekleri saray sofralarının vazgeçilmezlerindendir.