Osmanlı Mutfağında Lokum
THY Skylife
Türk mutfağının kapılarını dünyaya açan lezzetlerden biri olan lokum, özel çeşitleri ve ikram biçimleri ile tipik bir Türk mutfak geleneğidir.
Türk mutfağının dünyada en çok tanınan tatlısı olan lokum, yurt dışında yaygın olarak "Turkish Delight" (Türk Tatlısı) ismiyle biliniyor. Lokum kelimesi Osmanlıca "rahat ul-hulküm" yani "boğazı rahatlatan" kelimesinden gelmektedir. Anadolu'da XV. yüzyıldan beri bilinen lokum zamanla beğenilerek Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde yaygınlaşmıştır. XIX. yüzyılda bir İngiliz gezginin yurt dışına götürmesiyle dünyada tanınmış ve bu yüzyılın ortalarından itibaren ihraç da edilmiştir. Avrupalı şekerciler lokumu taklit etmeye uğraşmışlarsa da malzemesi basit olmasına rağmen tekniği zor olduğundan imalini başaramamışlardır. İlk zamanlarında şeker yerine bal veya pekmez kullanılarak yapılan lokum XVII. yüzyıldan itibaren nişasta ve beyaz şeker ile imal edilmiştir. Cinsine göre, yapılacak lokumun içine fıstık, fındık, badem içi gibi kuruyemişler, meyve özleri, çiçek yaprakları, kaymak veya sakız da konulabilmektedir.
Lokumun ilk üreticilerinden biri de Hacı Bekir Usta'dır. Ressam Amadeo Preziosi, ustanın tam da dükkânında şeker lokum satarken bir resmini yapmıştır. Bu resim Paris'te, Louvre Müzesi'nde bugün de sergilenmektedir. Lokum bayramlarda, düğünlerde, törenlerde ve daha birçok etkinlikte ikram edilmektedir. Türk kahvesi yanında Türk lokumu ve su ikramı da Türk mutfağının evrenselleşmiş bir geleneğidir.
