Meksika Mutfak Kültürü

Meksika Mutfak Kültürü

Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

Meksika'da yemek ister evde isterse dışarıda yensin, sadece fiziksel bir ihtiyacı gidermek­ten ziyade sosyalleşme ve aile ile arkadaşlar arasında bir eğlence zamanı olarak kabul edi­lir. Bu nedenle yemek oldukça yavaş servis edilir ve yenir. Yemeği hızlıca yemek uygun karşılanmadığı gibi, ortamdan uzaklaşmaya çalışmanın bahanesi olarak da düşünülür.
Yaklaşık olarak dünyadaki diğer mutfaklarda olduğu gibi Meksika'da da yemek ev sa­hibinin "Buen provecho (Afiyet olsun)" temennisiyle başlar. Masada çatal ve kaşık konul­dukları yerin aksine değiştirilmez. Çatal sol elde, bıçak ise sağ elde tutulur. Yemek bitti­ğinde çatal ve bıçak, tabağın sağına birbirine paralel olarak bırakılır. Diğer bütün yemek takımları, uluslararası kuver kurallarına uygun olarak hazırlanır. İçki bardakları ve ekmek tabağı masada uluslararası kurallara göre konur. Bu alışkanlık Meksika Mutfağı üzerin­deki Avrupa etkisinden gelmektedir. Her ne kadar ürünler kendilerine özgü olsalar da, ritüeller klasiktir. Çatal ve bıçağın elden bırakıldığı zamanlarda eller dizler üzerinde değil masada görünecek şekilde bırakılır. Dirsekler masaya dayanmaz.
Meksika mutfak kültüründe yemekler soldan servis edilir. Modern menü kuralları genel olarak uygulanmasına rağmen salatalar ana yemekten sonra servis edilir. Salatada marul gibi yeşillikler varsa bunların bıçakla kesilmesi uygun görülmez ve bıçak, çatalın marulun alınmasına yardımcı olması için kullanılır.

Masada oturma düzeninde ev sahibi masanın başında oturur. Eğer bir davet söz konusuysa masanın onur konuğu ya masanın başına veya ev sahibinin sağındaki ilk sıraya oturtulur. Onur konuğu erkekse, ev sahibi kadının sağına, kadın da ev sahibi erkeğin sağına oturtulur. Eğer ev sahibi pozisyonunda olanlar çiftseler, masanın her iki ucuna oturarak ko­nuklarını ağırlarlar. Ev sahibi (veya sahipleri) konukların yerlerini gösterene kadar konuklar oturmamalı veya masada isim kartları varsa bu kurala göre masadaki yerlerini almalıdırlar.

Masada bulunan konuklar oturmadan önce mutlaka el sıkışmalı ve yemeğe başlarken ev sahibinin veya onur konuğunun ilk yudumu alması beklendikten sonra yemeğe başlan­malıdır. Yemeği bitirmeye karar verildiğinde tabakta çok az bir miktar yemek bırakılması geleneksel olarak kabul görür. Bunun sebebi açlık çeken çocuklar varken tabaktaki bütün yemeğin bitirilmesinin kabalık olduğunun inancıdır.
Meksika mutfak kültüründe hesap daveti veren tarafından karşılanırken, aksi durumlarda hesabın kim tarafından ödeneceği kıdem, yaş gibi sıralama ölçütlerine göre belirlenir. Genellikle restoranlarda toplam hesabın % 10'u kadar bahşiş vermek önemli ve kesin bir kuraldır. Barlarda ise her bardak içki için peso (yaklaşık 1$) bahşiş vermek bir diğer kuraldır.

Meksika dünyanın birçok yerinde olduğu üzere sokak yiyecekleri bakımından da olduk­ça zengin bir ülkedir. Günlük hayatın vazgeçilmez parçalarından biri olan sokak satıcıları arasındaki en popüler olanı şüphesiz yiyecek satıcılarıdır. İş hayatı, dışarıda yemek yemeyi zorunlu kıldığı kadar, sokak satıcılarını da birçok anlamda rakipsiz bırakmıştır. Öylesine bir yiyecek çeşitliliği göze çarpmaktadır ki restoranlarda servis edilen yiyecek türlerinden daha fazlası sokaklarda hazırlanıp satılmaktadır. Derin yağda kızartılmış mısır tortillalarının çe­şitli et ve sebzelerle doldurulmasıyla hazırlanan "tostadas"lar, deniz ürünleriyle hazırlanan atıştırmalık "el caguamo"lar, patates, tavuk, peynir ve koyun etinin mısır tortillaralarına sa­rılıp derin yağda kızartılmasıyla hazırlanan "flautsa"lar, ve Lübnanlı göçmenlerden esinleni­lerek hazırlanan döner "el huequito" lar hemen hemen her yerde bulunmaktadır.
Meksika'da sokakta yemek lezzetli olduğu kadar riskli de olabilmektedir. Zira, hijyen kurallarının uygulanabilirliğinin denetlenemediği ortamlardan yenilen gıdalar geçici ve/ veya kalıcı sağlık sorunlarına neden olabilmektedir.

Meksika restoranları, yemekleriyle olduğu kadar donanım, dizayn, yerleşim ve sürp­rizleriyle de dikkat çekicidir. Harika kokuları, lezzetli yemekleri ve gösterişli tabakları yanında renkli donanıma sahip restoran yerleşimleri, aydınlık salonları ve müzisyenler Meksika restoranlarında sıklıkla görülebilecek unsurlardır. Bunların yanı sıra restoranın kalitesine veya fiyatına bağlı olmaksızın dini öğeler ve figürler de restoran tasarımlarında kullanılmaktadır.
Lezzeti ve görünüşleriyle tarafsız herkesin ilgisini çeken Meksika yemekleri tüm dün­yada ilgi odağı haline gelmiştir. Fast-food zincirlerinin dünyaya yayılmasıyla birlikte Meksika yemekleri sunan restoranlara dünyanın hemen hemen her ülkesinde rastlanmaktadır. Bunlar arasında münferit olarak işletilen restoranlar olduğu gibi zincir olarak işletilen restoranlar da bulunmaktadır. Menülerinde orijinal yemeklerle birlikte faaliyette bulunu­lan ülkenin beslenme alışkanlıklarına ve damak tadına uygun olan yiyeceklerle harman­lanmış menüler sunulmaktadır.
Ünlü Meksika restoranları ve bunların arasında zincir işletmeler olarak dünya genelinde faaliyet gösterenler hangileridir?