Marmara Bölgesi Mutfak Kültürü
Bölge, Asya ve Avrupa kıtalarından topraklara sahip olması, üç farklı denize kıyısı olması ve imparatorluklara başkentlik yapmış olan İstanbul, Edirne, Bursa gibi şehirleri içinde bulundurması nedeniyle zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Dünyanın farklı yerlerinden imparator ve padişahların sofralarına getirilen lezzetlerin halk tarafından da benimsenerek mutfaklarda kullanılması bölgenin mutfak kültürünün çeşitlenmesine katkı sağlamıştır.
Bölgede coğrafi özelliklerde yaşanan çeşitliliğin yemek kültürüne de yansıdığı görülmektedir. Balıkçılık, sebze-meyve yetiştiriciliği, hayvancılık, tahıl üretimi, zeytin yetiştiriciliği ve zeytinyağı üretimi, üzüm yetiştiriciliği gibi yemeğe malzeme olabilecek her türlü ürünün yetiştiği ve üretildiği görülmektedir. Balkan ve Rumeli göçmenlerin etkisiyle Tekirdağ köftesi, Adapazarı ıslama köfte, İnegöl köfte, Pideli köfte, Sultanahmet köftesi, ekşili köfte, Kırklareli köftesi, Yalova köftesi gibi köftelerin varlığıyla mutfakta köfte önemli bir yer tutmaktadır.
Bölgenin mutfak kültürüne bakıldığında; İstanbul'un saray mutfağı ve ülkenin tüm bölgelerinden hatta ülke dışından gelen göçlerin etkisiyle farklı kültürlerin birleşimiyle oluşan bir mutfağa sahip olduğu, Balıkesir, Bursa ve Çanakkale mutfaklarının zeytin, zeytinyağı ve balık kültürüne sahip olduğu, Trakya mutfağının süt ürünleri ve kırmızı et ağırlıklı olduğu, Kocaeli, Sakarya, Bilecik ve Yalova"nın bulunduğu coğrafya sebebiyle Karadeniz mutfak kültürüne yakın ve hamur işi ağırlıklı mutfağa sahip oldukları görülmektedir.
Özellikle Tekirdağ, Edirne, Bursa ve Balıkesir"in kendine özgü-yöresel mutfak ürünleriyle dikkat çektiğini söylemek mümkündür.
Tekirdağ mutfağında Tekirdağ köftesi, elbasan tava, papaz mancası, etli kundu, pireşe, mısır dolması, ciğer sarma, peynir helvası gibi yöreye özgün yemek ve ürünlerin yanında keşkek, erişte, kuskus, tarhana gibi Anadolu"ya özgü yemekler de öne çıkmaktadır. Bursa mutfağında İskender kebabı, tahinli pide, pideli köfte, İnegöl Köfte, Kemalpaşa tatlısı, kestane şekeri, çardak kebabı, damat paçası, hamur bamyası gibi özgün yemek ve ürünler, barındırdığı etnik gruplar ve coğrafi şartları nedeniyle zengin bir mutfağa sahip olan Balıkesir mutfağında mantı, börek ve mayalı ekmek gibi hamur işleri, zeytin yetiştiriciliğinden dolayı zeytinyağı kullanımı oldukça yaygındır. Yöre mutfağı sebze ve ot yemekleri yönünden zengin olup, Askalubrus, mürdükaşı, sarmaşık, börülce, acı filiz kavurması gibi yöresel yemekler yaygın olarak yapılmaktadır. Bunlarla birlikte keşkek, tirit, sura, saçaklı mantı, peynirli patlıcan, zerde tatlısı, höşmerim ve Balıkesir kaymaklısı gibi yemek ve tatlılar da yöre mutfağına zenginlik katmaktadır. Tarihte önemli bir yere sahip Edirne mutfağıyla ve peyniriyle de ün yapmış bir şehridir. Edirne denilince ilk akla gelen yemek tava ciğeridir ayrıca ciğer sarma, kadınbudu köfte, Osmanlıdan günümüze gelen zirva ve mutancana, elbasan tava ve mamzana gibi yemekler, cevizli oturtma, bademli baklava ve zerde gibi tatlılar mutfağın zenginliğinin göstergesidir.
Bölge; doğum, diş buğdayı, Sünnet (üç kardeşler, düğün çorbası, patates yemeği, yoğurtlu mantı, sarma, höşmerim), Asker uğurlama (çırpma), Nişan (şerbet), çeyiz asma (çay-kahve-şerbet), Düğün (düğün çorbası, nohut sarma, etli patates, keşkek, pirinç pilavı, cacık/hoşaf, irmik helvası), ölüm (bisküvi, ceviz, irmik helvası) ve dini günlere ait (Ramazan Bayramı: yaprak sarması, baklava, çörek, pide), Kurban Bayramı: yaprak sarması, sura, kavurma, ciğer, ayran, şerbetli tatlılar) farklı geleneklere ve törenlere sahiptir ve bu törenlerin çoğunda tören yemekleri de düzenlenmektedir.
Fotoğraf "gül" tarafından gönderildi. 17.04.2024
