İtalyan Mutfağı ve Yemek Kültürü
https://www.cumhuriyet.com.tr
İtalya’da mutfak kültürü MÖ 4. yüzyıla kadar uzanmaktadır. İtalyanların bilinen ilk
yemek yazarı 4. yüzyılda Sicilya'nın Siraküza şehrinde yaşamış olan ‘Arkestratus’ isimli kişidir. Mevsimsel ürünlerin kullanımı ile ilgili şiirler yazdı ve yemeğin asıl tadının baharatlarla kapatılmaması üzerinde durdu. Zamanla fetihler, yabancı tüccarlar ile yapılan alışverişler vb. durumlar dünyanın ilk mutfaklarından olan İtalyan mutfağını daha da kökleştirip zenginleştirdi.
İtalyan mutfağının, tüm dünyaya yayılan lezzetlerinden biri olan pizzanın geçmişi ekononik sıkıntı çeken halkın yemeği olmasına dayanıyor. Napoli’li fırıncılar açtıkları ince hamurun üzerine bir takım malzemeler koyarak bunu fakir insanlar için basit ve ucuz bir
yemek haline getiriyorlar ancak soyluların da ilgisini çeken bu
yemek hızlı bir şekilde ünlenip farklı türler
kazanarak günümüze kadar geliyor. Peynir ve şarap çeşitleri bu mutfağın oldukça büyük bir çoğunluğunu oluşturuyor. Kahveler özellikle espresso da fark edilir lezzetler arasında yerini alıyor.
İtalyan mutfağının en ünlü makarna türleri arasında Spaghetti, penne, maccheroni, fettucine, linguine, fusilli ve içleri dolgulu olan ravioli ve tortellini yer alıyor. Bu makarnaların en vurucu noktası ise elbetteki ki kuvvetli lezzetlere sahip olan sosları. Bolonez, napoliten, pesto ve arabiatta en çok bilinenler arasında yer alıyor. Bolonezin ana maddesi
domates ve kıyma iken napoliten etsiz, yalnızca
domatesten oluşuyor. Pesto sos
zeytinyağı, fesleğen gibi ürünleri barındırırken arabiatta acılı ve
zeytinli bir
domates sos olma özelliğini taşıyor.
Bu kadar fazla makarna çeşidinin yanı sıra azar azar ve yavaşça eklenen suyla pirincin pişirilmesinden doğan risotto da yerini alıyor. Risotto deniz ürünleri, kıyma, sebze ya da
mantar gibi seçeneklerle sunuluyor.
Coğrafi konumu dolayısıyla bol miktarda
zeytinin dolayısıyla
zeytinyağının üretildiği İtalya’da yediğiniz hemen hemen her
yemekte bu yoğun ve leziz tadı bulabilirsiniz. Makarna ve pizza gibi hamur işlerinin bu kadar yaygın olmasının en temel sebebi ise ülkenin neredeyse her yerinde yetişen buğdaya dayanıyor.
Bu mutfakta çorbalar da önemli yer tutuyor. Ülkemizde de restaurant menülerinde sıklıkla görebileceğimiz minestrone olarak adlandırılan sebze çorbası diğer çorbalarda olduğu gibi bruschetta ile servis ediliyor. Bruschetta İtalyanların
sarımsaklı ekmeği olarak da adlandırılabilir.
İtalyanların en ünlü tatlısı hepimizin bildiği gibi tiramisu. Tiramisu kedi dili bisküvi, maskarpone
peyniri ve kahve liköründen yapılıyor. İtalya'nın Roma şehrinde doğan farklı şeker çeşitleri ve farklı meyvelerle yapılan dünyaca ünlü bir dondurma haline gelen gelatoyu unutmamak gerekir.
Pizza Margherita, adını Kraliçe Savoylu Margherita’dan alan ve kırmızı-beyaz-yeşil renkleriyle İtalya’nın sembolü olan Margherita pizza, en temel pizza olarak görülüyor. Sadece
peynir ile hazırlanır. Ek olarak fesleğen,
sarımsak ve sos kullanılabilir. Bu nedenle vejetaryen menüleri için de uygun bir pizzadır. Hamurun üzerine marinara sosu, mozzarella
peyniri ve fesleğen yaprakları eklenmesiyle elde ediliyor.
Son yıllarda İtalyan mutfağından en çok karşılaştığımız tariflerin başında ise gnocchi geliyor. Gnocchi’nin yalnızca üç temel malzemesi bulunuyor: Patates, un ve
yumurta sarısı. Gnocchi, pek çok farklı şekilde hazırlanabiliyor. En bilindik haliyle pesto sos ve
domates sosu ile hazırlanıyor.
