Bilecik'te Öğünler
Ebubekir Yılmaz - Burak Çıtak
Geçmişte gün içerisinde 3 öğün yemek yenmekteydi.
Kahvaltı öğünü ilkbahar ve yaz mevsimlerinde tarlada çalışıldığı için gün ağarırken veya hemen sonrasında yenirken kış aylarında, 07:00 ile 08:00 saatleri arasında, öğle yemekleri 12:00 ile 13:00 saatleri arasında akşam yemekleri ise saat 19:00 ile 20:00 arasında yenmekteydi.
Günümüzde gün içerisinde 2 veya 3 öğün yemek yenmektedir. Yıl boyunca genel olarak kahvaltı öğünü 09:00 – 10:00 saatleri arasında, öğle yemeği yeniyorsa 13:00 – 15:00 saatleri arasında, akşam yemeği ise yıl boyunca akşam ezanına göre planlanmaktadır.
Geçmişte ve günümüzde kahvaltı hazırlamak için harcanan süre 30 dakika ile 60 dakika arasında değişmekte, öğle ve akşam yemekleri için hazırlanan yemeğe göre 60 veya 120 dakika arasında değişiklik göstermektedir.
Kahvaltı, öğle ve akşam öğünlerinde yemek yenmesi için ayrılan süre yarım saat ile 1 saat aralığında değişmektedir.
Geçmişte öğle ve akşam öğünleri için genellikle 2 veya 3 çeşit yemek hazırlanmıştır, bu yemekler genelde çorba, sebze veya et yemeği ve pilav-erişte/makarnadan oluşmuştur. Sebze veya et yemeği yapılmadığında iki çeşide düşen yemek sayısı genelde hamur işleri ve çorbalardan oluşmuştur. Tarlada çalışıldığı zamanlarda ise akşam yorgun olunduğundan yemek çeşidi 1 ve 2 arasında değişmiştir.
Günümüzde eskiye göre çok bir değişiklik olmamakla birlikte yine öğle ve akşam öğünleri için 2 ile 3 çeşit arasında yemek hazırlanmaktadır.
Öğle ve akşam öğünlerinde yapılan yemek çeşidi sayısı konuk ağırlanacaksa 5 veya 6 çeşide kadar çıkmakta, gelecek konuklar için fazladan 2 veya 3 çeşit yemek daha yapılmaktaydı. Gelen misafirlere çorba, et veya sebze yemeği, salata, hamur işleri, tatlı ve meyve ikram edilmekteydi.
Günümüzde ise yine misafirperver davranış devam etmekte gelen misafire yörede bilinen sıkça yapılan yemeklerden ikram edilmektedir.
Geçmişte tahta altlığı bulunan yemeklerin sini üzerine dizildiği yer sofrasında, hem oturulan hem yemek pişirilen yer olan salonda yenirken günümüzde yemekler genellikle mutfak içinde bulunan masa üzerinde yenmektedir.
Geçmişte tüm hane halkı ortaya konulan tabak veya tencereden tahta kaşık kullanarak veya ekmeği baş, işaret ve orta parmaklarının ucuna alıp ekmeği bir kaşık gibi kullanarak yemek yemiştir.
Günümüzde ise herkesin ayrı bir tabağı vardır ve çelik çatal, bıçak, kaşık kullanarak yemekler yenmektedir.