Samsun Özel Gün Kutlamaları Yiyecek ve İçecekleri
Samsun İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Askerlik Kutlamaları
Bir gece önce askere giden delikanlının arkadaşları toplanırlar. Asker kınası yakılır. Yenilir, içilir, eğlenilir. Delikanlı askere neşeli gönderilir. Delikanlı büyüklerin ellerini öper. Ona pijama, çamaşır, eşofman, havlu, para armağan olarak verilir.
İzinli gelişlerde delikanlıya sevdiği
yemekler pişirilir. Arkadaşları davet ederler.
Askerden kesin dönüşte kurban kesilip mevlit okutulur. Kesilen kurbandan
yemek hazırlanıp konuklara ikram edilir.
Konuk Ağırlama
Konuk uzak bir yerden haberli geliyorsa önceden hazırlık yapılır. Yemek hazırlanır. Karnı doyurulmadan gönderilmez.
Yakın çevresi tarafından yolda yenmesi için hazırlanan köfte, börek, kurabiye gibi kuru yiyecekler gurbette uğurlama sırasında verilir.
Anneler/Babalar/Sevgililer Günü
Geçmişte bu töreler görülmemektedir. Günümüzde çeşitli armağanlar götürülerek gönülleri alınmaktadır.
Emekli ve Tayin Olanları Uğurlama Yemekleri
İş arkadaşları, emekli olan ve bir başka yere atanan kişiyi yemeğe davet ederler. Ona armağanlar verirler.
Yeni Yıl Kutlamaları
Geçmişte yeni yıl kutlamalarına rastlanmamaktadır. Günümüzde aileler olanaklarına göre evde veya dışarıda eğlenerek yeni yılın gelişini kutlamaktadırlar. Evde kutlama yapıldığında fırında tatlı kabağı,
kabak tatlısı,
tavuklu/
hindili pilav,
zeytinyağlı
biber dolması,
zeytinyağlı yaprak dolması, pasta hazırlanarak yenir.
Nevruz
21 Mart'ta padişahların atlarının çayıra çıkardığı gün insanlar baharın gelişini kutlamak için pikniğe giderler (Ladik'i, Amasya). Amasya yöresinde Nevruz günü S harfiyle başlanan yiyecekler yenir. Süt, simit, su, su böreği,
soğan,
sarımsak,
sütlaç gibi.
Hıdrellez
Hızır ve İlyas'ın nehirde karşılaştığı bereketli bir gün olduğuna inanılan 6 Mayıs'ta evin çevresine gün doğarken bir parça
pirinç, un konulur. Sabah erkenden mutlaka su kenarına (deniz, ırmak gibi) gidilir. Dilek dilenir. Kuma denilen şeyin elle resmi çizilir. O gün mutlaka yeşil
soğan ve haşlanmış
yumurta yenir. Bir gece önceden gül dibine madeni para ve dilek kağıdı gömülür. Aynı kökten iki sap
soğan eşit boyda kesilir. Birine siyah, diğerine beyaz ip bağlanır. Sabah siyah ipin bağlandığı sap uzun ise sıkıntı, beyaz ipin bağlandığı sap uzun ise aydınlık, huzur, mutluluk dolu bir yıl geçirileceğine inanılır.
Gece Gezmeleri
Önceleri televizyon olmadığından insanlar geceleri birbirlerine gezmeye giderlerdi. Karlı kış gecelerinde "tel tel" helva çekilir hep birlikte yenirdi. Şekerden ağda yapılır. Ağda halka şekline getirilir. Ayrıca un kavrulur. 3-4 kişi unu ağdaya yedirerek kıvırırlar. Ağda tel tel atar.
Piknik, Kıra Gitme
Pazar günleri aileler komşularıyla birlikte kıra giderler. Bir gün önceden yiyecek (
zeytinyağlı
biber dolması,
zeytinyağlı yaprak dolması, kahvaltılık,
kavun, karpuz, hamur işleri) hazırlanır. Birlikte yenir.
Okul Çevresi özel Gün Yemekleri
Bahar geldiğinde sınıf arkadaşları öğretmenlerin nezaretinde pikniğe giderler. Öğrenciler çeşitli oyunlar oynayarak eğlenirler. Evden getirdikleri çeşitli yiyecekleri yerler.
Çeşitli il ve ilçelerde yaşayan sınıf arkadaşları daha önceden saptanan tarihte buluşurlar. Birlikte
yemek yiyip geçmiş anılır.
Bayanların Gün Yemekleri
Bayanlar sabahları ev işine başlamadan birbirlerine kahve içmeye giderler.
Bayanlar her ay bir kişide toplanırlar. Misafirler ev sahibine para/döviz/altın götürürler. Bu sırada ev sahibi çeşitli ikramlarda bulunur.
Hemşeri Yemekleri
Çeşitli dernekler dayanışmayı sağlamak için
yemek düzenler. Samsunlular birlikte eğlenirler.
Temel Atma, Çatı Kapatma Yemekleri
Temel atmada mal sahibi kurban keser. Et pişirilip işçilere yedirilir. Et işçilere dağıtılır. Çatı kapatmada ise çatıya bayrak/havlu asılır. Yakın komşular ustaya armağan götürür.
İmece Yoluyla Yapılan Yiyeceklerde İkram Edilen Yiyecekler
Makarna, mantı, yufka hazırlamak için her gün bir evde toplanılır. Ev sahibine makarna, kış mantısı, ramazan yufkası hazırlanır. Ev sahibi yardım edenlere çeşitli
yemekler ikram eder.
