Osmanlı Et Yemekleri
THY Skylife
Evliya Çelebi mısır satanlar ile kasaplar arasında çıkan bir kavgada kasapların, Cenab-ı Bari kullarına kuva-beden içün helal etmiş bir nimet ola ve cümle nimetlerden mukaddem et, ekmek deyü yad olunur bir nimetdir, (Et bedene kuvvet veren ve ekmekle birlikte en başta gelen nimet olarak anılır) dediklerini kaydetmiştir. Bu olay bize Osmanlı mutfağında et ile ekmeğin en önemli besin maddeleri olduğunu gösterir.
Türkler Anadoluya göç edinceye kadar sadece et, yağ ve süt ürünleriyle beslenirlerdi. Anadoluya geçişle birlikte burada buldukları sebze ve bakliyatı etlerle karıştırmış, şölen yemekleri haricinde et ve yağı tek başına yemeyi nerdeyse bırakmışlardır.
Günümüz dünyasında sağlık açısından etin yerine sebze ve bakliyatları tüketmemiz gerektiği konunun uzmanlarınca belirtilmektedir. Aşırı et ve yağ yenilerek kilo alınması sonucu ortaya çıkan gut ve obezite sorununa karşı birçok ülkede savaş açılmış ve sağlıklı beslenme konusunda özel çalışmalar yürütülmüştür.
Türklerde Anadoluya geçişle başlayan etle beraber sebze ve bakliyat yeme alışkanlığı, Osmanlı mutfağının sağlıklı beslenmeye ilişkin temellerini oluşturmaktadır. Orta Asyada Türkler tam bir et ve yağ bağımlısıydılar. Türklerin kullandığı tonyukuk kelimesi yağlı elbise anlamına gelir ve bir zenginlik ölçüsüdür. O dönemin zenginleri eti ve yağı yer, sonrada elbiselerinin üzerine ellerini silerlermiş. Elbiseniz ne kadar yağlı ise o kadar zengin sayılırmışsınız. Ayrıca asırlar önceki çocuk masallarında bile durum farklı değildir. Masaldaki kahramanlara, Yağdan evler ya da yağdan tepeleriniz olacak, diye vaatler verilirmiş.
Yani et ve yağ, mutfağımız için en önemli ana gıda maddesi olarak mutfak tarihimizde hep başrolde olmuştur. Şimdilerde sebze ve bakliyatları da karıştırarak birçok yemek yapmaktayız.
Misafirlerimizi ağırlarken etli yemekler ikram etmek, geçmişten gelen bir zenginlik göstergesi olarak hâlen günümüzde de devam etmektedir. Et taze tüketilmesinin haricinde tütsülenir, kavrulur, pastırması yapılır ve kurutularak da yenilirdi. Et sarayda ve halk arasında bütün davetlerin başyemeğiydi. Yeniçeriler için etli kebapların yapıldığı ziyafetlere de çokça rastlanmıştır.