Leice Fotoğraf Mekinelerinin Doğuşu
Orhan ÖZDEN (Foto ÖZDEN) Ankara 2008
Aktüel fotoğrafçılık, gazete fotoğrafçılığı ve modem amatör fotoğrafçılığın gelişmesi ve küçük boyutlu fotoğrafların yayılmasına öncülük eden OSCAR BARNACK. 1864 yılında Almanya'da Lynov kasabasında doğdu.
Çocukluğundan beri matematik ve fen bilimlerine çok ilgi duyuyordu. Astronomi bilgilerini geliştirmek için Julius Lampe adında bir ustanın yanına çırak olarak girdi. Bu atölye daha çok güneş etrafında dönen model gezegenler, güneşin doğuş ve batışını simgeleyen maketler imal etmekle uğraşıyordu. Bu işe kendisini iyice kaptırmış, astronom olmaya heveslenmişti. Aslında öteden beri ressam olmak istemişti, buna rağmen ustası onu Saksonya'da bir hesap makineleri imal eden atölyeye gönderdi. Yeni ustası Bamack'ı denemek için makineleri temizlemek ve söküp takmak işini ona vermişti. Bamack bütün parçalan kusursuz bir şekilde monte edebiliyordu.
Bu arada Bamack Türingen çevresinde uzun yürüyüşler yapıyor, fotoğraflar çekiyordu. Eskiden fotoğraf çekmek için şimdiki gibi gelişmiş fotoğraf makinelen yoktu, makineler hayli büyük ve ağır, şaseler ve sehpalan taşımak hayli zor ve yorucuydu (ben fotoğrafçılıkta kısmen bunu yaşadım.)
Esasen Oscar Bamack astım hastasıydı taşıdığı aletler kendisini çok yoruyordu. Düşündü taşındı, bu işi daha pratik hale getirme çarelerini aradı. Küçük filmlerle pek çok pozu bir arada çekmek imkanını araştırdı.
Emst Leitz ile tanıştı (1911). Emst Leitz (1843-1920) 1867 yılında Hesse Vetzlar'da optik aletler (teleskop ve mikroskop) imali için bir atölye kurmuştu. Oscar Bamack bu atölyenin mikroskop deneme bölümünde çalıştı. Bu arada fotoğrafçılık çalışmaları da devam ediyordu. Kendi yaptığı küçük bir makineyle fotoğraflar çekiyordu, onun gayesi bu makineyi daha geliştirmekti.
Düşüncesini patronuna açtı böylece 1913 yılında ilk LEİCA fotoğraf makinesi yapıldı.
Uzun çalışmalar sonunda 1925 yılında Leipzig ilkbahar fuarında iki bin beş yüz kadar Leica fotoğraf makinesinin hepsi fuarda satılmış oldu. Bu işle uğraşanlar bu makinelerle böylece tanınmış oldular. Dünyada ilk defa 24x36 mm. lik film çekebilen fotoğraf makinesi budur, ilk örnekleri pek beğenilmeyen Leica'nin 1928 yılında dünyanın en çok satan makinesi olduğu söylenir. (İkinci Dünya savaşı sonrası Almanya'nın altmış bin adet Leica fotoğraf makinesini harp tazminatı olarak verdiğini gazetelerden okuduğumu hatırlarım)
Normal bir kasetle 36 poz çekebilmesi ve üst üste resim çekmemesi, objektiflerinin kolayca değişebilmesi, yüksek enstantane tertibatının bulunması en büyük özellikleri arasındadır.
En büyük devrimini 1930 yılında yapan Leica pozometre, telemetre yakın ve uzak mesafe objektiflerinin yanı sıra her yerde ve şartta rahatça kullanılabilen Elmar objektiflerini, yaz mevsiminin (özellikle çöllerde) kuvvetli güneşli havalarda veya sert ışıklı yerlerde ışığı yumuşatabilen summar objektiflerini, özellikle geceleri az ışıkta hatta sarı lamba ışıklarında resim çekimleri için (mavi) blue summitar objektiflerini yapmış ve en sonunda da Sumicron objektiflerinin yapılmasını gerçekleştirmiştir.
Oscar Bamack 1936 yılında öldüğünde Leica'nın yıllık imalatı 250.000 - 300.000 civarındaydı. Bugün kullanılan 36 pozluk fotoğraf makinelerinin tamamı Leica fotoğraf makinelerinin doğuşuna borçludur.
Not: Bu bilgileri bundan 15-20 yıl ve daha önceki yıllarda tuttuğum notlarımdan aktarmaya çalıştım. Değişen yeni teknolojik ve aktüel bilgileri araştırma olanağı bulamadım.
