Kosova Özel Gün Yemekleri
Doç. Dr. S. Dilek YALÇIN ÇELİK
Kosovada, düğünler üç gün sürmektedir. Çarşamba, Perşembe ve Cuma. Düğünlerde misafir Çarşamba günü gelmeye başlar. Akşam yemeği ilk olarak kadınlara verilir. Kadınlar akşam namazından önce yemeklerine yerler. Erkekler akşam namazından sonra. Yemekler sofrada yenilir. Kadın ya da erkek için kurulmuş olsa da her sofranın ayrı bir hizmetçisi bulunmaktadır. Yemekler, kirayla tutulan kadın aşçılar tarafından yapılmaktadır. Paça çorbası ve Postişte tatlısı mutlaka yenilir.
Ülkede özel günler arasında hıdrellez kutlamaları başı çekmektedir. Hıdrellez Günü kırlara gidilir. Prizrende Karabaş Baba Türbesine gitmek âdettendir. Burada bir şenlik düzenlenir. Panayır kurulur ve hemen her şey satılır. Çocuklar için oyuncaklar sergilenir. Bu güne ait en özel şey gurabiyedir. Gurabiyeler, bir çeşit tatlıdır, demir para büyüklüğünde yapılırlar ve boyalı olurlar. İpliğe geçirilerek dizi halinde satılmaktadır. Bu dizinin ortasında bir tane aynalı gurabiye bulunur.
Bu özel günler dışında, Kosovada kafelerde kahve içmek ve hafif bir şeyler atıştırmak ya da restoranlarda hazır yemek yemek alışkanlığı yaygın olmakla birlikte, evde hazırlanan ve birlikte yenilen yemek kültürü hâlâ yaşamaktadır. Apartmanda yaşama biçimi büyük şehirlerin zorunlulukları arasında hızla yerlerini almaktadır. Bununla birlikte genellikle evler müstakildir ve yaşanılan yer ile mutfak aynı avlunun içerisinde iki ayrı binada bulunmaktadır. O nedenle mutfak malzemeleri, yiyecek ve içecekler, yaşama alanı dışındaki ek binada bulunmaktadır. Yemekler mutfakta hazırlanır ama eve taşınarak burada, yemek odasında yenilir. Asıl mekânda yemek odasının hemen yanında ya da yer müsait ise içerisinde bir tezgâh ve lavabo bulunmaktadır. Yemekler buradan servis edilir, çay ikramı buradan yapılır.
