Gut Hastalığı
Nilüfer Berna Demir
Etli Yemek Sevenlerin Korkusu Gut Hastalığı Hakkında Tüm Merak Edilenler
Gut, ürik asit birikmesinin neden olduğu çeşitli durumlar için genel bir terimdir. Bu birikme genellikle ayaklarınızı etkiler. Gut hastalığınız varsa, muhtemelen ayak eklemlerinizde, özellikle ayak baş parmağında şişme ve ağrı hissedersiniz. Ani ve yoğun ağrı veya gut atakları, ayağınız yanıyormuş gibi hissettirebilir. Gut, eklemde yoğun ağrı, şişme ve sertliğe neden olan yaygın bir artrit türüdür. Genellikle ayak başparmağındaki eklemi etkilemektedir.
Gut Hastalığı Belirtileri:
Bazı insanlar kanlarında çok fazla ürik asit vardır, ancak semptomları yoktur. Buna asemptomatik gut denir. O sebepten gut hastalığı belirtileri nedir sorusunun kesin bir cevabı yoktur. Fakat eklemlerde oluşan şişme ve ağrı benzerisemptomlar belirtiler arasında sıralanabilir.
Gut semptomları ekleminiz de ürik asit kristallerinin birikmesinden hızlı bir şekilde ortaya çıkar ve 3 ila 10 gün sürer. Yoğun ağrı ve şişlik olacak ve ekleminiz sıcak hissedebilir. Gut atakları arasında herhangi bir belirti görülmez.
Gut hastalığını tedavi etmezseniz kronikleşebilir. Tophi adı verilen sert topaklar sonunda eklemlerinizde ve onları çevreleyen cilt ve yumuşak dokuda gelişebilir. Bu birikintiler eklemlerinize kalıcı olarak zarar vermektedir.
Gut Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
Pürinlerin parçalanmasından kanınızda ürik asit birikmesi gut hastalığına neden olur. Kan ve metabolizma bozuklukları veya dehidratasyon gibi bazı durumlar vücudunuzun çok fazla ürik asit üretmesini sağlamaktadır.
Böbrek veya tiroid problemi veya kalıtsal bir bozukluk, vücudunuzun aşırı ürik asidi çıkarmasını zorlaştırmaktadır.
Aşağıdaki durumlarda gut alma olasılığı daha yüksektir:
Orta yaşlı bir erkek veya postmenopozal kadın
Gut hastalığına sahip ebeveynlerin, kardeşlerin veya diğer aile üyelerinin olması
Kırmızı et, organ etleri ve bazı balıkları çok tüketmek
Alkol içmek
Diüretikler ve siklosporin gibi ilaçları almak
Yüksek tansiyon, böbrek hastalığı, tiroid hastalığı, diyabet veya uyku apnesi gibi bir duruma sahip olmak
Gut Hastalığı Teşhisi:
Gut, semptomları ortaya çıktıklarında diğer koşullara benzer olduğu için teşhis koymak zor olabilir. Gut hastalığı olan kişilerin çoğunda hiperürisemi görülürken, bir atak sırasında bu durum her zaman görünmez. Bunun da ötesinde, hiperürisemi hastalarının çoğunda gut gelişmez.
Doktorların yapabileceği bir tanı testi, etkilenen eklemden bir iğne ile sıvının çıkarıldığı eklem sıvısı testidir. Sıvı daha sonra herhangi bir ürat kristalinin olup olmadığını görmek için incelenir.
Eklem enfeksiyonları gutun benzer semptomlarına da neden olabileceğinden, doktor bakteriyel nedeni yönetmek için eklem sıvısı testi yaparken bakterileri aramak isteyecektir. Sıvının bir laboratuvara gönderilmesi gerekir, burada analiz edilmesi birkaç gün sürmektedir.
Doktorlar ayrıca kandaki ürik asit seviyelerini ölçmek için bir kan testi yaparlar. Ancak belirtildiği gibi, yüksek ürik asit seviyelerine sahip insanlar her zaman gut yaşamazlar. Aynı şekilde, bazı insanlar kandaki ürik asit seviyelerinde artış olmadan gut semptomları görmesi mümkündür.
Gut Hastalığı Tedavisi:
Tedavi edilmezse, gut sonunda artrite yol açabilir. Bu acı verici durum eklemlerinizi kalıcı olarak hasar görebilir ve şişebilir. Gut hastalığı nasıl geçer sorusunun cevabı yalnızca ilaç değildir. Birçok hastalıkta olduğu gibi düzenli ilaç kullanılarak atlatılamayan gut hastalığı sırasında beslenme programına da dikkat etmek gerekmektedir.
Doktorunuzun önerdiği tedavi planı gut hastalığınızın evresine ve şiddetine bağlı olacaktır. Gut tedavisi için kullanılan ilaçlar iki etkisi vardır: Ağrıyı hafifletir ve iltihabı azaltır veya ürik asit seviyelerini düşürerek gelecekteki gut ataklarını önlemektedir.
Gut ağrısını hafifleten ilaçlar şunlardır:
Aspirin, ibuprofen ve naproksen gibi steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar
Kolşisin
Kortikosteroidler
Gut ataklarını önleyen ilaçlar şunlardır:
Allopurinol ve febuxostat gibi ksantin oksidaz inhibitörleri
Probenesid
İlaçlarla birlikte, doktorunuz semptomlarınızı yönetmeye ve gelecekteki gut atakları riskinizi azaltmaya yardımcı olmak için yaşam tarzı değişiklikleri önerir. Örneğin, doktor sizi aşağıdakileri yapmaya teşvik eder:
Alkol alımını azaltmak
Kilo vermek
Sigarayı bırakmak
Gut hastalığına iyi gelecek öneriler şunlardır:
Obezitenin düzeltilmesi
Egzersiz
Alkol alımının sınırlama
Yeterli su tüketimi
Taze sebze, meyve ve sağlıklı karbonhidrat ağırlıklı beslenme
Süt, yoğurt, peynir, yumurta gibi daha sağlıklı protein kaynaklarının tüketimi
C vitamini bakımından zengin beslenme
Çay ve kahve içmek gut hastalığı için sorun teşkil etmez.Ancak bu tip içecekler su yerine tüketilmelidir.
Gut hastalığına iyi gelmeyen etkenler:
Obezite
Alkol
Sağlıksız yiyecekler
İşlenmiş karbonhidratlar, şekerlemeler, tatlılar, asitli içecekler
Sakatatlar
Kırmızı et ve tavuk
Balık hariç deniz ürünleri
Ispanak, karnabahar ve kuşkonmaz
Gut Hastalığı için hangi doktor ve hangi bölüme, ne zaman gidilmeli?
Gut hastalığı belirtileri gördüğünüzde teşhis için gidilmesi gereken bölüm İç Hastalıkları (Dahiliye) bir alt bölümü olan Romatolojidir. Eğer gut hastalığı belirtileri eklemlerdeki bir enfeksiyondan kaynaklı ise enfeksiyon hastalıkları doktorları ile iletişime geçilmesigerekmektedir.
Gebelikte Gut Hastalığı:
Doğurgan kadınlarda östrojen hormonu ürik asite karşı vücudu koruduğundan hamile kadınlarda gut hastalığına rastlanmaz. Gut hastalığı kadınlardan çok erkeklerde görülen bir rahatsızlıktır. Kadınlarda daha çok menapoz döneminden sonra karşılaşılmaktadır.
Çocuklarda Gut Hastalığı:
Çocuklarda yetişkinlerde olduğu gibi gut hastalığı sık rastlanmaz. Çocuklarda oldukça nadirde görülse Lesch-Nyhan sendromu denen bir sendrom görülmektedir. Bu sendromun belirtileri gut hastalığına benzesede seyrediş biçimi yetişkinlerdeki gut hastalığına nazaran daha hafif olarak geçmektedir. Çocuklarda bu hastalığın seyrinde dudaklarını, parmaklarını, kollarını ısırmaya kendini duvarlara çarpmaya başlar. Bunun yanında gelişim geriliği, nörolojik problemler, böbrek yetmezlikleri, eklem ve kas yapısında bozukluklar da meydana gelmektedir.
https://www.uzmandoktor.net/gut-hastaligi
