Güney Amerika Ülkeleri Mutfakları
Dr. Mehmet AKMAN - Dr. Mustafa METE
Türk ve Dünya Mutfakları
Arjantin, Şili, Brezilya, Venezuela ve Kolombiya gibi ülkelerin yer aldığı Güney Amerika kıtalar içinde, Güney Kutbuna en çok yaklaşanıdır.
Karmaşık bir jeolojik yapıya sahip olan Güney Amerika'da, iklim büyük bir çeşitliliğe sahiptir. Dünyanın uzunluk açısından ikinci büyük ırmağı olmasına karşın yeryüzündeki tüm akarsuların beşte biri kadar su taşıyan Amazon, kıtanın en büyük ırmağıdır.
Gıda üretimiyle tanınmasına rağmen, kıtanın toplam yüzölçümünün ancak % 10'u ekilebilmektedir. Pek çok ülke tarımsal üretiminde ancak kendini yetebilmekte, bazıları bu düzeye de erişememektedir.
İspanyol fetihleri öncesinde, Güney Amerika yerlilerinin, Islah ettiği bazı bitkiler, bugün tüm dünyada beslenme açısından önem taşımaktadır. Bu kıtanın Dünyaya yaydığı sanılan mısır, günümüzde de yaygın biçimde ekilir ve tüketilir. Ayrıca yaygın bir biçimde yetiştirilen fasulye türleri de önemli besin kaynaklarıdır. Manyok, tatlı patates, domates, bal kabağı ve yer fıstığı ilk Güney Amerika'da üretilmiş halende yoğun üretim ve tüketim söz konusudur. Kakao, ananas ve avokado Brezilyada yetiştirilen ürünlerdir.
Kıtaya dışarıdan getirilen bitki türleri ise şeker kamışı, muz, mango, portakal, limon, greyfurt, Hindistan cevizi yaygın olarak yetiştirilmektedir. Pirinç üretimi birkaç ülkeyle sınırlı olup, yetersiz düzeydedir. Kıtanın güney kesiminde yetiştirilen,,.buğday özellikle Arjantin'de diğer tahıllarla birlikte büyük ölçüde yetiştirilmektedir. Kıtaya özgü en önemli iki baharat türü, yeni bahar ile kırmızı biberdir. Kahve özellikle Brezilya ve Kolombiya'da yaygındır.
Kıtanın hayvansal kaynaklar, bitkisel kaynaklar kadar yaygın değildir. Sığır eti, Brezilya, Uruguay, Arjantin, Venezüela ve Kolombiya'da en çok tüketilen hayvansal besindir. Falkland adaları ve civarında koyun eti Arjantin'de de av hayvanları en çok da Ala Geyik eti tüketilmektedir .
Tatlı su balıkları açısından Güney Afrika çok zengin olup kıtada çok eski dönemlerden beri balıkçılık yapılmaktadır. Bölgeyi çevreleyen Denizlerde, özelliklede Peruda balıkçılık gelişmiş bir durumdadır.
Güney Amerika'da sırasıyla, mısır, buğday ve pirinç en önemli ürünlerdir. Ayrıca patates, arpa, çavdar da yetiştirilmektedir. Bölgedeki büyük baş hayvan sayısı dünya genelinde önemli yer tutmaktadır.
