Elazığ Mutfak Düzeni
Elazığ il Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Köylerin çoğunda evler iki katlıdır. Mutfak ise genellikle şanşene (salona) açılır. Kaplara veya üskürelere (kase) konulan yiyecekler, buzdolabının olmadığı evlerde sufada (camı olmayan damlı tek gözlü ev) bazen de evin altındaki kilerde tel dolabın içindeki tereklerde (raf) saklanır.
Yeşil sırlı küçük küplerde (çini) kavurmalar, tereyağları, pekmezler ve peynirler; büyük küplerin içinde ise bulgur, un, orcik ve pestil vb. yiyecekler muhafaza edilir.
Bazı yerlerde kışlık erzakların bir kısmı, boyalı kapaklı tenekelere ayrı ayrı konularak üzerlerine örtüleri örtülerek saklanmaktadır.
Bazı yerlerde yemeklerin korunması ise, çeşme suyunun aktığı yere taşlar konulup, üzerine tencere ile yemeklerin konulması şeklindedir. Böylece suyun serinliğine bağlı olarak yemekler de bozulmamaktadır.
Köy evlerinde mutfak iki bölümden oluşmaktadır. Bir bölümünde; çarh, sedir, taka, kullanılmayan kap kacakların bulunduğu sandık, örtü, hasavan (dut silkelerken kullanılan kare veya dikdörtgen şeklinde
büyük bez), elbezi vs. gibi eşyaların konulduğu ayrı bir sandık, kullanılan kapların, üsküre ve bardakların dizildiği raflar, tel dolap ve yemek pişirmek için mantız bulunur.
Bulaşıklar, çarh içinde puardan (pınar) getirilen su ile iki ayrı leğende yıkanır. Altı kararmış kazanlar ise çeşmede kül veya toprak ile ovularak yıkanır. Çarh, bazen banyo olarak da kullanılır. Taka denilen duvar içine oyulmuş küçük bölümde genellikle ip, iç çamaşırı, havlu vs. gibi eşyalar bulundurulur. Diğer bölümünde ise; ihtiyaç için çeşmeden taşınmış suların konulduğu beroş (küçük kazan), yine kapların olduğu tel dolap ve ocak bulunmaktadır.
Genellikle ocak her evde mutfakta bulunur. Bazı köy evlerinde ise, ocağın bahçeye yapıldığı görülür. Ekmek, genellikle sac veya tandırda yapılmaktadır. Bazen ekmek yapımı için kuzine de kullanılmaktadır.