Aşure
Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı
400 g aşurelik buğday
100 g kuru
fasulye
100 g
nohut
50 g kuru
üzüm, ayıklanıp yıkanmış
4 litre su
3 dilim
portakal kabuğu, ince kıyılmış
100 g kuru
kayısı, küçük doğranmış
800 g şeker
6 adet kuru
incir, küçük doğranmış
1 tatlı kaşığı gül suyu, isteğe bağlı
Sunum için:
2 tatlı kaşığı tarçın
100 g
fındık veya
ceviz içi, kabaca doğranmış
30 g dolmalık
fıstık
30 g kuş
üzümü
60 g nar tanesi
Bir gece önceden aşurelik buğdayı, kuru
fasulyeyi ve nohudu yıkayıp ayrı kaplarda ıslayın.
Ertesi gün, nohudu ve kuru
fasulyeyi süzüp yıkayın. Ayrı ayrı tencerelerde yumuşayıncaya kadar haşlayıp süzün. Nohutların kabuklarını çıkartın. Aşurelik buğdayı yıkayıp süzün.
Kuru
üzümü ayrı bir kapta 10 dakika kaynatıp süzün.
Büyükçe bir tencereye 4 litre suyu ve buğdayı
koyun. Su kaynayınca altını kısıp ağır ateşte, kapağı kapalı olarak pişmeye bırakın.
Buğday iyice yumuşayınca kapağını açın ve haşlanmış kuru
üzümleri ilâve edip orta ateşte, yaklaşık 5 dakika, arada bir karıştırarak kaynatın.
Portakal kabuklarını ilâve edin. Sonra haşlanmış
nohut ve kuru
fasulyeyi de katıp sürekli karıştırarak yaklaşık 5 dakika daha kaynatın. Kayısıları ve toz şekeri de içine ekleyerek kaynayıncaya kadar sürekli karıştırmaya devam edin.
Aşure pişerken kıvamının koyu olmaması gerekir. Bu aşamada aşure akıcı ve suluca bir kıvamda değilse, bir miktar daha sıcak su ilâve edebilirsiniz. Buğdayın cinsi, suyunu çekmesini etkileyen bir faktördür; ne kadar su ekleyeceğiniz buna bağlıdır.
En son kuru
inciri de katıp yaklaşık 5 dakika karıştırarak kaynatın ve ateşten alın. Gül suyunu ilave edin.
Üstünün kabuk tutmaması için arada bir karıştırarak bir süre kapağı yarı kapalı durumda piştiği tencerede soğutun.
Kepçeyle servis yapılacak kaplara boşaltın. Soğuyup üstü kabuk tutunca tarçın, kuruyemiş, dolmalık
fıstık, kuş
üzümü ve nar taneleriyle süsleyerek servis edin.
Not: Aşureyi kâselere dağıtmadan önce haşlanıp soyulmuş
kestane de ekleyebilirsiniz. Kuru
inciri erkenden atarsanız aşurenizin rengi kararacaktır. Aşure, geleneksel olarak İslam takviminde birinci ay olan Muharrem ayının gününde yapılan bir nevi tatlı aştır. Bolluk ve bereket timsalidir. Bol miktarlarda yapılıp komşular, arkadaşlar ve akrabalarla paylaşılır, evden eve gönderilir. Aşurenin temel malzemesi buğdaydır. İçine ayrıca tercihe göre
pirinç,
nohut, kuru
fasulye, kuru
bakla, gibi bakliyat ile
kayısı, kuru
üzüm başta olmak üzere kuru meyveler konur. İçine konan malzemelerin miktarı farklı inanışlara göre yedi, on iki veya kırk bir türlü olabilir. Üzeri kuş
üzümü,
fıstık,
ceviz ve nar taneleri ile süslenir. Aşure, içine konan malzemelerin çeşitliliği ile Nuh’un efsanesine bağlanmış, bu yüzden yabancı dillerde Nuh’un tatlısı olarak anılagelmiştir. Aşure geleneği bugün bütün canlılığıyla yaşayan bir gelenektir, ayrıca aşure zamanı dışında da muhallebicilerde bulunan sevilen bir tatlıdır.
