BAYAT YUMURTAYI ANLAMAK
Genellikle yediğimiz
yumurtalar hep
tavuk yumurtasıdır, ama az da olsa
hindi,
kaz ve ördek
yumurtaları da yenmektedir.
Tavuk
yumurtası öbür
yumurtalardan besince daha iyi olduğu gibi sindirim yönünden de öbür
yumurtalardan daha üstündür.
Ancak ister
tavuk yumurtası olsun, ister öbür kümes h
ayvanlarının
yumurtaları olsun bunların her vakit tazelerini, iyilerini bulup
yemek gerekir.
İyi
yumurtalar genellikle çok beyaz ve irice olanlardır. Böyle olan
yumurtaları en cins, en besili olan
tavuklar, yani sıhhatli ve genç olanları yumurtlar ki bunların dölleri yani
yumurtaları da en yararlı ve en kuvvetli olanlardır.
Yumurtanın iyiliği ve kuvvetli oluşu böylece dış görünüşüyle belli olduğu gibi taze ve bayat olduğu da tuzlu su deneyiyle belli olmaktadır. Bir litre suya 125 gram tuz katarak (bu orana uyularak 4aha az su ve tuz da kullanılabilir) ortaya çıkarılacak tuzlu su,
yumurtaların tazeliğini ve bayatlığını belirtecek en güvenilir bir deney vasıtasıdır.
Yukarıda yazılan oranda hazırlanacak tuzlu suya atılan bir
yumurta eğer bir günlükse yani çok tazeyse hemen suyun dibine çöker. Yok bir günlükten fazlaysa (üç günlüğe kadar) suyun ortalarında kalır. Bir haftalık bir
yumurta genellikle suyun yüzüne çıkar ve 5-10 kuruşluk kadar bir bölümü suyun dışında durur. Suyun yüzeyinde kalan
yumurtalarsa artık yenmeyecek kadar bayat, hattâ çürüktür.
Yumurta her vakit evde alınmaz. Genellikle çarşıda alınır. Böyle yerlerde ise tuzlu su deneyini yapmak mümkün değildir. O vakit de iç görünüşüyle ilgili şu pratik deneyle
yumurtanın tazeliği veya bayatlığı hakkında bir fikir edinmek mümkündür.
Bir
yumurta günlükse onun alt tarafına yani sivri olmayan toparlak ucuna yakın bir yerde lekemsi bir nokta görülür. Bu nokta bazan büyükçe, bazan ufak, bazan da belirsiz olur, ama mutlaka olur. Bu,
yumurtanın tohumudur. Yumurta bayatladıkça erir, yok olur. Yumurtanın akına bağlı olan bu tohum, gün veya elektrik ışığına tutulunca saydam sarılık içinde iyice görülür. Eğer görülmüyorsa o
yumurta bayat demektir.
Ayrıca ışığa tutup
yumurtanın içine bakıldığında saydam bir sarılık görülüyorsa o
yumurta taze demektir. Yumurta ne biçim çevrilirse çevrilsin hep aynı saydam rengi göstermelidir.
Eğer
yumurtanın içine ışıkta bakıldığında sarısı kaybolmuş bir renkte görülürse o
yumurta oldukça eskidir. Kabuk içlerine doğru gelen bölümlerde kara bir leke görülürse o vakit
yumurtanın bayat olduğu anlaşılır
Çünkü sarısı, akının altına geçmiş ve kabuğa bitişerek kokmaya başlamıştır.
Oldukça kolay ve pratik olan bu usulleri birkaç denemeden sonra iyice öğrenince artık hiç korkmaym size hiç kimse bayat
yumurta satamaz.
