Zara Kösedağ Bal Evi Sivas
https://www.sivaszarabali.com
BA Sivas'tayız, Sivas balının ünlü olduğunu biliyoruz, sizi tanıyabilir miyiz?
OY Adım Osman Yıldırım, yalnız bir şeyi düzeltmek istiyorum, bu Sivas balı değil Zara balıdır.
BA Zara balının özelliği nedir?
OY Zara balı özelliği olan bir baldır, yörenin bitki çeşitliliği çok fazladır, aroması çok fazladır, zaten bir balın kalitesini çiçeklerin çeşitliği, aroması belirler.
BA Çiçek balı?
OY Çiçek balı, iki tip balımız var çıta balı deriz ve kara kovan balı deriz.
BA Firmanızın adını da öğrenebilir miyiz?
OY Zara, Kösedağ Bal Evi. Zara balı çok meşhur olduğu için herkes balına Zara balı diyor.
BA Kaç senelik firmasınız?
OY Burası 6 senelik bir firma, ama ben alalı 2 sene oldu.
BA Kara kovan ve çıta ballarının özellikleri nelerdir?
OY Kara kovan organiktir, arı kovanını kendisi yapar halk arasında; dalak, petek, şebek derler. Çıta ballarında çıtayı arıcı hazırlar, arılar onu arkalı önlü doldururlar, peteği yerken sakız gibidir. Kara kovan öyle değildir her şeyiyle yenilir. İki tür balın da süzmesi vardır. Anlaşılacağı üzere kara kovan daha kaliteli bir baldır. Kara kovan balı da kendi arasında iki çeşidi vardır sarı ve siyah diye. Sarı ballar oğul veren ballarıdır, siyah olanlar da yumurtalama dönemi ballarıdır. Ayrıca beslenilen bitkilerin de balın rengine etkisi vardır.
BA Bal mevsimi ne zamandır?
OY Bal senede bir kez üretilir. Arıcılar 5. ayda bölgeye gelirler, 8. ayın sonunda da sağım başlar. Eğer mevsim iyi geçerse 8. ayın ortalarında biter. Bu sene mevsim kötü geçtiği için 9. ayın başına kadar kaldı.
BA Ekolojik denge bozuldukça arılarında dengeleri bozulurmuş, bu da arıcılığı etkiliyordur?
OY Sadece ekolojik dengenin bozulması değil, mesela diyelim ki bölgede askeri radar tesisleri var, cep telefonları, bunlar arıların yön duygusunu kaybettiriyor. Bir balın iyi olması için sezonun da iyi gitmesi gerekiyor, radyoaktivite yayan cihazlar olmaması gerekiyor. Bunlar olmadıkça balın kalitesi artıyor. Yani bal verimi sadece ekolojik değildir, teknolojik unsurlar da önemlidir. Mesela 3 sene önce çok yanlış bir devlet politikası uygulandı. Bölgemizin arısı "Kafkas" arısıdır, devletimiz arıcıyı desteklemek için "oğul" arısı verdi. Kutup ayısını çölde yaşatmaya çalışmak gibi bir şey oldu bu, uyum sağlayamadığı için rekoltede çok büyük düşüş oldu. Bu safer boşluğu doldurmak için her taraftan sahte bal çıktı.
BA Sahte bal zor ayırt ediliyor değil mi?
OY İyi bir balı bakarak, yiyerek ve dokunarak anlayamazsınız. Ya satıcınıza güveneceksiniz ya da laboratuvara gönderip tahlil yaptıracaksınız. Ama en iyi laboratuvarlarda bile sonuç çok net çıkmıyor.
BA Biz şanslıyız annemin bal alerjisi var, hakiki balı yediği zaman reaksiyon veriyor, sahte ballarda bir şey olmuyor, biz o şekilde anlıyoruz.
OY Evet polen alerjisi olan insanlar onu ayırt ediyor.
BA Fiyatlar nasıl?
OY Bu sene fiyatlar yüksek olması lazım. Piyasada çok sahte bal var, piyasa iç denetimini kendi sağlıyor, fiyatlar kendi oluşuyor. Sivas'ta herkes kendi çevresinden bal bulabiliyor, çok fazla sahte bal olduğu için bizim fiyatlarımız yüksek olamıyor. Şu an kara kovan 60 lira, geçen sene de 60 liraydı. Süzmesi 50 lira.
BA Çıta bal ne kadar?
OY Çıta balın kilosu 30 lira.
BA Faydaları nelerdir?
OY Bal da o kadar çok fayda var ki, migrenden tut, anemi, ülser bir çok derde deva. Arının 6 tane ürünü var; arı zehiri, arı sütü, polen, bal, bal mumu, propolis. Bunlardan propolis yeni ortaya çıktı farmolojide kullanılıyor, kansere karşı etkili. Arı zehiri de ilaç sanayiinde kullanılıyor. Hanımlar kırışıklıkları gidermede yüz maskesi olarak kullanıyor. Ayştayn doğadaki bütün bitki döllenmesini arı sağlıyor diyor. Bir görüşe göre arılar yok olursa insanlık 6 yıl içinde yok olur. Arı çok ilginç bir yaratık doğada çok önemli bir denge sağlıyor.
BA Evet balda 100 peygamberin duası varmış.
OY Dünyanın her ülkesinde arıyla ilgili mitolojik hikayeler var. Geçen televizyonda bir belgesel seyretmiştim. Afrika da bir kuş varmış, insanlara kovanların olduğu yere götürüyormuş, kovanı gösterince ilk payı kuşa vermek zorundaymışsınız. Arı hakikaten çok enteresan mesela petek altıgen, beşgen ya da yedigen olsa dolmaz. O petek hakikaten bir mühendislik harikasıdır, bal akmaz, üstünü simlediği halde akmaz. Bir arı günlük 8 km. yol yapıyor, 8 tur yapıyor, yani 4 defa gidiyor, 4 defa geliyor.
BA Arı gerçekten çok enteresan bir canlı.
OY Mesela kraliçe arı sütle besleniyor ve 7 sene yaşıyor, bir işçi arı 3-3,5 ay yaşıyor, çok enteresan yapılanmaları var. Bir kovanın üzerinde 100.000 arı var bu çok büyük bir sayı.
BA 5 ayda tamamen dolduruyorlar mı?
OY Sezon o kadar bu sürede kovanları dolduruyorlar.
BA Bu işe sonradan başladınız, seviyor musunuz işinizi?
OY Hangi iş olursa olsun, o işi benimsemek ve sevmek lazım, öncede esnaflık yaptığım için bu işe uzak da değilim ve severek yapıyorum.
BA Sizin balınızı başka illerde de bulabiliyor muyuz?
OY Başka yerlerde yok. Sahte balı alıp bizim markamızı vurdular marka değerimizi düşürdüler, onun için balınızı biz buradan gönderiyoruz.
BA Peki çok teşekkür ederim.
OY Ben çok teşekkür ederim.