Vişne Hakkında
Emre Değirmenci
Vişne (Prunus cerasus), gülgiller (Rosaceae) familyasından
kiraza benzeyen ve tadı
kiraz tadından daha ekşi olan bir meyve türü.
Birçok kaynakta
vişnenin muhtemel anavatanı olarak Hazar Denizi ile Kuzey Anadolu dağları arasında kalan bölge kabul edilmektedir. Vişnenin botanikteki latince adı olan P. cerasus bugünkü Giresun'un eski adı olan Kerasus'tan gelmektedir.
Türkiyede 2 farklı
vişne cinsi bulunmaktadır
-Kütahya cinsi (yerel
vişne cinsi)
-Macar cinsi
Ülkemizde yetiştirilen
vişneler yüksek kalitede
vişne suyu üretimine elverişli olmaları ile tanınmışlardır.
Üretilen
vişne meyvesinin önemli bir kısmı (. % 85) çeşitli ürünlere işlendikten sonra tüketilmektedir.
-konserve
-marmelat
-dondurulmuş meyve
-meyve suyu
Türkiye
vişne üretimi ve ihracatında dünya sıralamasında ilk üç sırada yer almaktadır. (FAO, 2009)
1. RUSYA 235.000 ton
2. UKRAYNA 178.000 ton
3. TÜRKİYE 140.000 ton
4. POLONYA 138.000 ton
5. SIRBİSTAN 116.000 ton
Kirazla, meyvesinin dışında farklılıkları vardır. Yaprakları
kiraz yapraklarından daha küçüktür.
Dalları
kiraz ağacının dallarına göre daha yaygındır. Vişnenin İran'ın kuzeyiyle Türkmenistan arasındaki bölgede ortaya çıktığı ve oradan Avrupa'ya kadar yayıldığı sanılmaktadır.
Anayurdu Anadolu ve Balkanlar olan
vişne, 5-7 m kadar boylanabilir; 4 yaşındayken meyve vermeye başlar ve 40-50 yıl yaşar.
Vişne, yuvarlak taçlı ve
kiraza göre daha çalımsı görünüşlüdür. Gövdesi kırmızımtırak gri benekli, donuk ya da parlak renklidir. Dalları
kirazınkinden ince ve yay gibi olup sarkıktır.
Yaprakları da
kirazınkinden daha küçük, ayası düz, parlak yeşil renkli ve tüysüzdür. İlkbaharda erken açan çiçekleri beyaz renklidir. Bir salkımında birden fazla ve altıya kadar değişen sayıda çiçek açar. Tem
muz ayı ortalarında olgunlaşmaya başlayan meyveleri,
kirazdan biraz basıkçadır. Olgun
vişneler, bol sulu ve siyaha yakın kırmızı renklidir.
Türkiye'de iki önemli
vişne ağacı çeşidi yetiştirilmektedir. Bunlardan meyvesi her tür kullanıma elverişli olan Kütahya
vişnesi, uzun saplı, iri boyda, ucu hafif sivrice, koyu kırmızı ince kabuklu, çok sulu, ekşi ve kırmızı etli meyveler verir. Macar
vişnesi ise, kısa saplı, ince, koyu kırmızı renkli kalınca kabuklu, ekşi ve kırmızı etli meyve vermektedir. Her iki çeşidin ağaçları da, tem
muz ayından başlayarak bol ürün verir.
Vişne meyvesi, sofralıktan çok meyve suyu, şurubu, reçeli, marmeladı, kompostosu ile pasta ve tatlıları yapılarak tüketilir. Ayrıca kurutularak da yenir.