Trileçe Hakkında
https://www.sabah.com.tr
Türkiye'de son yıllarda trileçe neredeyse tüm Balkan göçmenleri tarafından tekrar hatırlanmış ve belli bir yaşın üzerindekilerin yanında genç neslin de lezzetini bildikleri bir tatlı halini aldı. Arnavutça'da Trileqe (okunuşu Trileçe) olarak isimlendirilen tatlı, Türkçe'ye de trileçe adı ile girmiştir.
Tatlı orijinalinde inek, keçi ve manda (bazı rivayetlere göre koyun, keçi ve manda) sütüyle üretilmekteyken 1930'lardan sonra sanayileşmenin artması ve kentleşme sebebiyle sadece işlenmiş süt ve krema kullanılarak yapılmaya başlanmış. Böylelikle Balkanlara özgü bu lezzet artık tüm Kuzey Akdeniz'de daha fazla rağbet görmeye başlamış.
İspanya'da 'Tres Leches (okunuşu Tres Leçhes) / Üç Süt' olarak adlandırılmış ve yine pek çok Hispanic'in yaşadığı Latin Amerika'da da aynı isimle tanınmıştır. Bazı iddialar ise Ortaçağ Avrupasına kolonisi Meksika'dan gittiği yönündedir.
Çeşitli kaynaklar incelendiğinde trileçenin kökeni neresi olursa olsun Balkanlarda üretilenin diğer bölgelere göre çok daha lezzetli olduğu görülmektedir.
Trileçe üç kısımdan oluşuyor. Sırasıyla renkli bir süngere benzeyen bir kek, ismini aldığı süt sosu ve son olarak da üzerinde tatlı bir sos.
Her kek trileçe yapımında kullanılmaz, trileçe için özel bir kek kullanılır. Bu kek yumuşak ve kabarcıklı bir yapıdadır. Bu sayede içine sütlü sosu hapseder ve ağızda eriyen o enfes tadı bırakır.
Sütlü sos ise inek sütü, keçi sütü veya manda sütünden elde edilerek yapılmaktadır. Fakat günümüz şartlarında keçi sütü ve bulunması zor olan manda sütü yerine kremalar ya da belli bir oranda yağa sahip süt veya süt çeşitleri kullanılmaktadır.
Balkanlar dışındaki kaynaklarda trileçenin daha çok sütlenmiş bir pandispanya olduğundan bahsedilmektedir. Zaten çoğunlukla yapılan hata budur. Ürünün adına bakılarak kekin sadece üç sütle ıslatılması sonucunda trileçe olduğu algısı tamamen yanlıştır. Zaten bunu Balkan usulü trileçeyi her tadan hemen fark etmektedir. Aslında gerçek trileçenin bağımlılık yapar derecesinde beğenilmesinde en önemli etmen de bu olsa gerek.
Geleneksel trileçe karamel sosludur. Günümüzde karamelin yanı sıra frambuaz, limon, portakal, vanilya, çikolata, hindistan cevizi aromalı soslar da kullanılmaktadır. Sosların üzerine veya içinde meyve parçacıkları da yer almaktadır.
Trileçenin Balkan ülkelerine ait olduğu bilinir. Hatta Balkanların en meşhur ve en güzel tatlısı olduğu söylenir. Fakat bu bilgi doğru değil, zira trileçenin kökeni farklı bir kıtaya uzanıyor. Trileçe aslında Meksika ve Güney Amerika'ya ait bir tatlıdır.
Bir Balkan ülkesi olan Arnavutluk'ta halk Meksika filmlerini çok sevdiği için filmlerde gördüğü trileçeyi benimsemişler. Daha sonra da diğer Balkan ülkelerine yayılan bu tatlı, ülkemize de gelmiş ve sevilmiştir.
Trileçenin yapımında en önemli püf noktası süt oranının doğru belirlenmesidir. Tabii bununla birlikte sütün kalitesi ve tadı da çok önemlidir. Belki bu yüzdendir, triliçe sevenlerdeki genel kanı en güzel trileçenin Balkanlarda, özellikle de Arnavutluk'ta olduğudur. Yolu Balkanlara düşenler olursa veya bir Balkan turu yapmak isterseniz trileçeyi orada mutlaka yemelisiniz.
