Perde Pilavı Hakkında
Gazi Üniversitesi Türk Halkbilimi Araştırma ve Uygulama Merkezi
Perde Pilavı Siirt yöresine ait çok eski Türk yemeklerindendir. Asıl vatanı Orta Asyadır. Orta Asya Türklerinin düğün geceleri için hazırladıkları geleneksel düğün yemeğidir. Bugün Perde pilavı yöre halkı kadınları tarafından çok özel günlerde misafirlere sunulur. Özellikle de şehir dışından gelen konuklara bir bakıma da yöresel değerlerini tanıtmak ve sevdirmek için yapılır ve ikram edilir.
Perde pilavı Siirtte düğün pilavı olarak da bilinir. Çünkü yörede yapılan düğünlerde bu pilav mesajlar içeren geleneksel ve temsili bir yemek olarak geline sunulur. Yemeği oluşturan her malzeme ayrı bir mesaj ve anlam içerir. Kayın valide evine yeni gelen geline el yapımı yufka ile kaplanmış pilavı verirken kızım bu ev artık seninde evin; bu evin sırlarını, sorunlarını kendi sırrın, kendi sorununmuş gibi saklamalı ve kendi annen baban dahi olsa belli etmemelisin demek istemektedir. Böylelikle valide pilavın yufkasını gelinin manevi bağlılığı ve korunmuşluğuyla bağdaştırır. Tıpkı gelinin yeni eve girerken eve, evliliğe bereket getirmesi için başından aşağı pirinç taneleri dökülmesi gibi pilavda kullanılan pirinç taneleri de bolluk ve bereketin simgesidir. Pilavın iç malzemesinde kullanılan bademler erkek torun, dolmalık fıstıklar ise kız torun hasretini, kuş üzümleri sağlığı, acı ve tatlı baharatlar ise hayatın acı ve tatlı günlerini temsil etmektedir. Siirtli gelinlere karabiberin neyi temsil ettiği sorulduğunda cevap mizahidir; kaynana. Daha önceleri tavuk eti yerine horoz eti veya keklik eti kullanılırmış. Horoz eti evin evin reisi olan erkeği karşılarmış. Ancak zamanla evin reisi konusu tartışılır olunca perde pila-vında horoz eti yerine tavuk eti de kullanılır olmuş.
Perde pilavı fes şeklinde özel bir pilav tenceresinde pişirilir. Bu tencere mutlaka bakır olmalıdır. Siirt geleneklerinde tencerenin içine döşenen yufkanın üzerine bademlerle kalp, ok veya kuş gibi motifler de yapılır. Bu motiflerden kalp aşk ve mutluluğu, ok, barış ve kardeşliği, kuşlar ise özgürlük ve dürüstlüğü simgelemektedir. Perde pilavı bölgede Büryan yemeği ile beraber yenilir. Yanında içecek olarak ise daha çok şıra tercih edilir.
Yemeğin şöhreti sadece Siirtle sınırlı kalmamıştır. Yemek, şehrin komşuları olan Bitlis, Batman, Mardin, Diyarbakır, Şanlıurfa şehirlerinde de yaygın olarak bilinmekte ve yapılmaktadır. İstanbulun Fatih semtinde küçük Siirt olarak bilinen Kadınlar Pazarı bölgesinde yöresel Siirt yemekleri yapan birçok lokanta ve restoranlarda da meraklılarına bu yöresel yemek sunulmaktadır.
Siirt ve çevre illerde yapılan yöresel yemek yarışmalarında Perde Pilavıyla katılan birkaç yarışmacı mutlaka olur. Örneğin Şanlıurfada yapılan Yöresel Güney Doğu Anadolu Yemekleri Yarışmasında pilav dalında Perde pilavı birinci olmuştur.
