Perde Pilavı Hakkında
Gazi Üniversitesi Türk Halkbilimi Araştırma ve Uygulama Merkezi
Siirt’in bilinen yemekli toplantıları, ziyafetleri ve çeşitli törenlerinin vazgeçilmez yemeklerinin başında Perde Pilavı gelir.
Perde Pilavı Siirt yöresine ait çok eski Türk yemeklerindendir. Asıl vatanı Orta Asya’dır.
Yemeği oluşturan her malzeme ayrı bir mesaj ve anlam içerir.
Kayınvalide evine yeni gelen geline ev yapımı yufka ile kaplanmış pilavı verirken “Kızım bu ev artık seninde evin, bu evin sırlarını, sorunlarını kendi sırrın, kendi sorununmuş gibi saklamalı ve kendi annen babana dahi belli etmemelisin” demek istemektedir.
Böylelikle valide pilavın yufkasını gelinin manevi bağlılığı ve korunmuşluğu ile bağdaştırır. Tıpkı gelinin yeni eve girerken eve, evliliğe bereket getirmesi için başından aşağı pirinç taneleri dökülmesi gibi pilavda kullanılan pirinç taneleri de bolluk ve bereketin simgesidir.
Pilavın iç malzemesinde kullanılan bademler erkek torun, fıstıklar ise kız torun hasretini, kuş üzümleri sağlığı, acı ve tatlı baharatlar ise hayatın acı ve tatlı günlerini temsil etmektedir.
Siirtli gelinlere karabiberin neyi temsil ettiği sorulduğunda cevap mizahidir: kaynana.
Perde Pilavında önceleri tavuk eti yerine horoz eti veya keklik eti de kullanılırmış.
Horoz eti evin reisi olan erkeği karşılarmış. Ancak zamanla evin reisi konusu tartışılır olunca Perde Pilavında horoz eti yerine tavuk eti de kullanılır olmuş.
Lezzet boyutu kadar kültürel anlamları da bulunan Perde Pilavı önemli bir düğün yemeğidir.
Perde pilavının malzemelerine bakınca, evlenen çifte lezzetle yapılan dolaylı bir temennide bulunduğu görürülür.
Çok özel misafirler, özellikle de gelinler için yapılan bu yemeğin pişirilmesi de anlamlı; Perde Pilavı külah şeklinde bir tencerede pişirilir.
Siirt geleneklerinde tencereye sıvanan yufka üzerinde kalp, ok ve kuş motifleri yapılmaktadır. Bu motiflerden kalp, aşk ve mutluluğu; ok, barış ve kardeşliği; kuş da özgürlük ve dürüstlüğü simgeler.
Perde Pilavı’nın bir diğer özelliği, yemeğe konan keklik etinin hilesiz yollardan avlanmasıdır.