Makedonya Mutfağı
Dr. Mehmet AKMAN - Dr. Mustafa METE
Türk ve Dünya Mutfakları
Eski Yugoslavya Cumhuriyetlerinden birisi olan Makedonya'nın 2,5 milyon nüfusu vardır. Nüfusunun çoğunluğu Makedonlar ve Amavutlar oluşturur. Dağlarla çevrili, yemyeşil bir ülke olan Makedonya zengin bir turizm potansiyeline sahiptir. Özellikle kış turizmi yaygındır. Ülkede Osmanlı İmparatorluğunun izleri çeşitli sanat eserlerinde kendini hissettirdiği gibi Türk mutfağına çok benzeyen bir de mutfakları vardır.
Sıcak yemekleriyle ünlü Makedon mutfağında; süt, tereyağı, ekmek ve kuzu eti en çok tüketilen yiyeceklerdir. Makedonya'nın mis gibi kokan ekmekleri dünyaca ünlüdür. Çeşitli şekillerde hazırlanan ekmeklerin en ünlüsü mısır unuyla hazırlanan, bazen büyük bir tepsi boyutunda yapılandır. Özellikle bayramdan bir gün önce hazırlanan nohutlu ekmek, bayram sofralarının olmazsa olmaz yiyeceklerinden birisidir. Makedonyalıların kreplerin arasına peynir koyarak hazırladıkları tepsi börekleri de çok lezzetli bir börek olarak bilinmektedir.
Kuzu eti ve tereyağının çok kullanıldığı mutfakta baharatlar pek kullanılmamaktadır. Buna karşılık pilavlarda, et yemeklerinde, üzüm, portakal gibi meyveler kullanılmaktadır.
Makedonya'da, tarımın gelişmiş olması ve topraklanılın verimli olmasına bağlı olarak , bol miktarda sebze ve meyve yetişmektedir. Dağlık bölgelerde ise halk hayvancılıkla uğraşmaktadır.
Son zamanlarda Makedonlar, kendi ulusal yemeklerinden ayrı, Avrupa uluslarının, yemeklerini de kabul etmelerine rağmen, yüzyıllar boyunca mutfaklarında pişirilmiş ve pişirilmekte olan Türk yemeklerinin etkisinden de kurtulmuş değillerdir. Böylelikle kutsal ve neşeli günlerde olduğu gibi, günlük yaşamda da canlı bir şekilde yaşayan ve uygulanan Türk yemekleri, Makedon sofrasında, ikram edilmektedir. Makedon mutfağında Türk yemekleri hem. çeşit, hem de sayı bakımından oldukça çoktur.
Makedon mutfağında pişirilen halkın sevdiği yemek ve yiyeceklerden bazıları şunlardır:
Kura fasulye, grafçe tava (toprak tavada fasulye), biber dolması, soğan yahnisi, sarma, türlü tava, pide, hazır yufka, çörek çeşitleri, börek, gevrek simit ve poça'dır. Ayrıca ızgaralar ve etli türlü yemekler, Makedon mutfağının belli başlı yemekleridir.
Makedon mutfağında kullanılan araç gereç isimleri de Türkçe'dir. Örneğin; Kömür, tava, kaşık, saç, saç ayağı bunlardan sadece bazılarıdır.