Kuzey Kıbrıs Mutfak Kültürü
https://gurmekibris.com
Kıbrısın mutfak değerleri Anadolu Türk mutfak kültürünün devamı görünümündedir.Kuzey Kıbrıs Türk mutfak kültürünün bugünkü zenginliği beraberlerinde getirdikleri kendi kültürlerini burada yaşatırken; adada karşılaştıkları yeni malzemelerden çeşitli yiyecek-içecekler yaratmış, mutfak kültürlerine yeni tatlar, yeni değerler katmışlardır.
Beslenme kültürü sürekli etkileşime açık olduğundan, komşu kültürleri etkilerken, onlardan kendi inanışlarına, kendi zevklerine uygun olanları almış, bunları kültürlerine uyarlamışlardır.Kuzey Kıbrıs Türk mutfağının bugünkü zenginliği bu uyumlu sentezde aranmalıdır.
Kuzey Kıbrıs Türk mutfağının başlıca karakteristikleri şunlardır:
a. Ada Mutfağı, Akdeniz Mutfak Kültürünün Özelliklerini taşır.Kuzey Kıbrıs mutfağını oluşturan yiyecek,içecekler Akdeniz kültürünün özelliklerine sahiptir.
İklim, deniz ve ona bağlı ada yaşamı, ekolojik ortam, insanların tarih boyu süregelen ilişkileri, yiyecek üretim sistemleri, bitki örtüsü ve hayvan üretiminden oluşan doğal çevre Akdeniz kültür havzasında bir bütünlük göstermektedir. Bunları Akdenize kıyısı olan diğer ülkelerde de görmemiz mümkündür.
Ayrıca tarih boyunca Akdeniz çevresinde yapılan birçok savaş ve göç ada üzerinden olmuş, bu durum Kıbrıs mutfağını çok kültürlü bir yapıya kavuşturmuştur.
b. Kuzey Kıbrıs mutfağı, Anadolu Türk mutfağının bir devamı görünümündedir.Dört yüzyılı aşkın bir süre Anadoludan Kıbrıs adasına yapılan göçler, adada yeni bir mutfak kültürü yaratmıştır.
Kıbrısa yapılan zorunlu ve gönüllü iskânlarda yerleştirilen Türk nüfusu Anadolunun sadece bir yöresinden olmamış, Osmanlı İmparatorluğunun çeşitli yerleşme yerlerinden getirilen topluluklar mutfak kültürü ve yemeklerinin çeşitlenmesini sağlamıştır.Bugün Kuzey Kıbrıs Türk Mutfağının tam bir envanteri yapılsa Anadolunun batısından doğusuna, kuzeyinden güneyine birçok yemeğin Adada canlı bir şekilde yaşadığı görülür.
Kuzey Kıbrıs meyhane kültürü kendine özgü bir karakter taşır. Kıbrıs mutfağında burada yaşayan halkları birbirinden ayıran en önemli etken dindir. Dinî inanışların beslenme kültürüne getirdiği bazı yasaklamalar, bazı kısıtlamalar önemli sonuçlar yaratmıştır. Hıristiyanlığın şarabı, bu bağlamda içkiyi kutsal sayması, İslâmiyetin yasaklaması Kıbrıs içki geleneğinin iki toplam arasında farklı bir gelişme göstermesine yol açmıştır.
Sayıları Rum kesimine göre çok az olan meyhanelerde içkiyle birlikte getirilen, iştah açıcı lezzetleri, hafiflikleri, küçük porsiyonlar halinde sunulmaları ve belki de en önemlisi süslemeleri ile dikkatleri çeken mezeler Kıbrıs Türk mutfağında zengin bir çeşitlilik gösterir.
Bu çeşitliliğin Adanın Ön Asyalı ve Akdenizli özelliğiyle yakın ilişkisi olduğu ortadadır. Yüzyıllardır yaşadığımız bu coğrafyada ilişki kurduğumuz boy ve ulusların içki kültürlerinden birçok olumlu ve olumsuz çeşitliliği alarak kendi kültürümüze katmış olduğumuz da bir gerçektir.
Son yıllarda Türkiye ve Türk dünyası mutfak kültürleri konusunda başlatılan çalışmalar geliştikçe Kuzey Kıbrıs Türk mutfak kültürü ve yemekleriyle ilgili birçok bilgi ve belgenin literatüre kazandırılacağı, ulusal kültürümüzün bu yönden de gelişeceği ortadadır.
