Kültür genel olarak, bir milletin, bir toplumun tarihi boyunca oluşturduğu ve gelecek nesillere bozulmadan, canlılığını yitirmeden aktarabildiği maddi ve manevi değerler toplamıdır. Kültür, yüzyılların deneyimlerinden geçerek şekil almış bir değerler bütünü, insanın yaşamı boyunca öğrendiği, ürettiği, öğrettiği ve nesilden nesile aktardığı tarihi, güncel ihtiyaçlarını karşılayan, doyum noktasına ulaştıran aktif değerlerin hepsidir.
Kültür, insanın doğada var olanları kendine uygun hale getirerek ve onları anlamlandırarak oluşturduğu bir sistemdir.
Temel ihtiyaçların giderilmesi için kullanılan her türlü araç gereçler, yöntemler, yaşam şekilleri, siyasi tutumlar, halkların inançları, gelenek ve görenekleri, aktarılan tecrübeler, dini inançlar vb. ögelerin tamamı bir halkın kültürünü oluşturur.
Kültür sözcüğünün “Cultura” sözcüğünden türediği bilinmektedir. Latincede Colere sürmek, ekip biçmek; Cultura ise Türkçedeki “ekin” karşılığında kullanılmaktaydı. Başlangıçta ürün yetiştirme (cultivation) anlamında kullanılan kavram zamanla anlamı genişletilerek özellikle Almanca ve İngilizcede “belirli bir halkın yaşam biçimi” anlamında kullanılmaya başlanmıştır.
Türk Dil Kurumu ise kültür kelimesinin Fransızca “culture” kelimesinden geldiğini belirtirken kültürü şu şekilde tanımlamaktadır;
“Tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki nesillere iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların bütünü, hars, ekin”
Kültür, ayrıca “millet” kavramını oluşturan en önemli unsurdur. Geniş tanımıyla kültür “bilgiyi, sanatı, ahlâkı, örf ve adetleri, insanın içinde yaşadığı toplumdan kazandığı bütün yetenek ve alışkanlıkları kapsayan, atalarından kendilerine miras bırakılan maddi-manevi değerler bütünüdür”.
Kültür, bireylerin bilgi birikimlerini, öğretilerini, inanışlarını, yasalarını, ahlaki anlayışlarını, geleneklerini, göreneklerini, törelerini içeren komplike unsurların bütünüdür. Toplumların geçmişten günümüze kadar ulaşmış temel unsurları, kültür kavramını açıklar. Bu bağlamda kültürün bir topluma şekil verdiği ve onu soyut-somut izlenimlerini şekillendirdiği ifade edilebilir. Dini inanç, toplumsal değerler, yaşayış şekilleri, algılamalar soyut kavramlar olarak kültürün ana unsurlarını oluşturmaktadır.
Kurumlar, gelenek görenekler, kutlamalar, özel günler ve adetler gibi somut kavramlar ise kültürün yapısal unsurlarını oluşturmaktadır.
Toplum ile iç içe girmiş olan kültür bir bütün olarak hayatı kapsayan bir yapıya sahiptir. Eğlenceden cenaze törenlerine, yeme-içme alışkanlıklarından edebî eserler ortaya koymaya kadar pek çok konuda insanoğlunun meydana getirdiği değerlerin tamamına birden kültür denmektedir.
Toplumlar, bölgesel, dinsel, ırk özelliklerine göre kendi içinde benzer olan alt kültürlere ayrılmaktadır. Bu alt kültürlerin her biri farklı yaşam ve davranış özellikleri göstermektedir.
Yaşanılan coğrafyanın farklılığı da kültürü etkilemektedir. Kültür yaşanılan çevreye uyumu sağlamaktadır.
Bütün bu tanımlamaların ortak noktası kültürün insana özgü soyut ve somut kavramlardan oluşan değerler olması, bir bölgeye ya da ülkeye özgü yaşam biçimini ifade etmesi, paylaşılan ve kuşaktan kuşağa aktarılan bir olgu olmasıdır.
|
