Karakoçan Yayla Balı Elazığ
Son yıllarda herkesin bildiği gibi sağlıklı beslenme sohbetleri gündemde. Bal ise tartışmasız en sağlıklı besinlerden biri.
Bal gerçek anlamda, doğru koşullarda ve katkısız üretildiği taktirde çok faydalı bir yiyecek ama hakiki balı bulabilmek şartıyla. Günümüzde neredeyse gerçek balı bulmak define bulmak gibi bir şey oldu. Piyasada o kadar çok sahte bal var ki neredeyse aslı yok gibi. Hatta şekerden imal edilen, sadece adı bal olan ballar da mevcut.
Çocukluğumuzdan beri bal deyince aklımıza gelen ve gönül rahatlığıyla tüketeceğimiz balın bulunduğu Karakoçan gerçek balın adresi.
Bölgede 40 yıldır bu işi yapan firma var "Doğan Ticaret" işletmenin sahibi Haşim Doğan beyle bal ve arıcılık hakkında sohbet ettik. Doğan dürüst, cömert, beyefendi bir kişi, firmalarının 40 yıldır yaşamasının sırrı ticari ahlaka uygun çalışmaları. Haşim Bey babasından devraldığı bayrağı sağlam bir şekilde taşıyor.
Haşim Doğan beye bize gösterdiği ilgiden dolayı teşekkür ediyor, hayırlı, bereketli işler diliyoruz. İşte söyleşimiz.
BA Özellikle Teşekkür ederiz bize vakit ayırdığınız için, adınızı ve firmanızın adını alabilir miyim?
HD Haşim Doğan, Doğan Ticaret, Doğan Balcılık.
BA Kaç senedir bu işi yapıyorsunuz?
HD 40 senedir balcılık yapıyoruz, babadan oğula geçti ben de 20 senedir yapıyorum.
BA Biz Karakoçan balının şifalı bir bal olduğunu biliriz, ama sadece bu kadar. Balınızın bizim bilmediğimiz özellikleri nelerdir?
HD Karakoçan balı öncelikle doğaldır, sadedir, şekilsizdir, zübürcet denen bir bitkiden elde edilmiş olması, mide ve bağırsaklara iyi gelir.
BA Bağışıklık sistemine katkısı var mı?
HD Kesinlikle var, güçlendirir.
BA Aynı zamanda üreticisiniz değil mi?
HD Evet kendi arılarımız var.
BA Biraz bal üretiminden söz edelim mi? Mesela balın kavanoza dolma süresi ne kadardır?
HD Yarım kilodan, 5 kiloya kadar kaplarımız var, bu talebe göre de değişebilir.
BA Sorumu şöyle değiştirim; 1 kilo bal elde etmek için ne kadar zaman gerekiyor?
HD O mevsime ve çiçeğe göre değişiklik gösterir.
BA En iyi mevsim hangisi?
HD Bizim dağlarımızda en iyi mevsim, gevenin açtığı mevsimdir, O da Ağustos ayıdır, arılar en çok o zaman bal getirirler.
BA Bir arı kaç defa çiçeğe gidip geliyor da 1 kaşık bal elde ediliyor.
HD Bilimsel olarak izahı pek mümkün değil ama arılar çokça efor sarf ediyorlar. Bizim balımız doğal olduğu için diğer arılara göre arılarımız daha çok emek sarf ediyorlar.
BA Daha çok petek balınız mı tercih ediliyor, süzme balınız mı?
HD Süzmeyi çocuklar için alıyorlar, petekliyi kahvaltılık olarak alıyorlar. İkisi de eşit diyebilirim.
BA İkisinin de besin değerleri aynı değil mi?
HD Hiç fark etmez ikisi de katkı içermiyor.
BA Arıcılıkta kullanılan bir takım kıyafetler var arılar sokmasın diye. Uzay elbisesi gibi. Bu kıyafeti biraz anlatır mısınız?
HD İyi arıcının elbise giymesine gerek yoktur, işin doğrusu, normalde arı sokmaz, arı arıcı acemiyse arılara nasıl davranacağını bilmiyorsa sokulabilir. Bütün vücudu kaplayan arıcı elbisesi vardır, bir de kafayı örten maske vardır, buradan içeriye arı giremez.
BA Yani arı sahibini tanır mı?
HD Tanımaz, ama arıcılık yapan tedbirli davrandığı için arıdan bir zarar görmez. Özellikle tecrübeli arıcılar arılara nasıl davranması gerektiğini çok iyi bilir.
BA Bir kovanda kaç arı olur?
HD 100 bin arılık kovan da olur, 15 bin arılık kovan da olur, bu kovanın durumuna göre değişir.
BA arıların ömürleri ne kadar?
HD Ömür de mevsime göre değişiyor, yazın çok çalıştıkları içi 2-3 ay yaşıyorlar. Kışın işleri yok istirahattalar yorulmuyorlar, bu bakımdan 4-5 ay yaşıyorlar.
BA Bir de kraliçe arı denir, onun görevi nedir?
HD Her kovanın bir kraliçesi olur, o kovanı yönlendirir ve yönetir. Yani bütün kovanı yönetir. Eğer bir kovanda kraliçe arı yoksa, o kovan en kısa sürede dışarı çıkar ve dağılır. Yani kovanın bütün detaylarını kraliçe arı organize eder, diğerleri işçi arılardır.
BA İşinizi seviyor musunuz?
HD Zevkle yapıyor, benim için bundan başka zevkle yapabileceğim bir iş yok. Sabah 7'den gece 12'ye kadar çalıştığım halde yorulmuyorum, huzur buluyorum.
BA Balı seviyor musunuz?
HD Balı da seviyorum, arıyı da seviyorum.
BA Bundan sonra firmanız adına yapmak istediğiniz projeleriniz var mı?
HD Aklımıza çok şey geliyor yapmak için ama bunlar imkan meselesi, bakacağız.
BA Ankara'ya şube açmayı düşünür müsünüz?
HD Şube açmayı düşünmüyoruz, kargoyla Türkiye'nin her tarafına zaten gönderiyoruz, hatta Avrupa'ya kargoyla gönderiyoruz. Öncelikli olarak kapasite artırımına gitmemiz lazım.
BA Ankaralılar "Karakoçan Yayla Balı"nı seviyorlar mı?
HD Bilenler biliyor ve istiyor, onlara balımızı kargoyla gönderiyoruz.
BA Yıllık olarak net üretiminizi söylemiyorsunuz değil mi?
HD Yılına ve arının durumuna göre değişir, net bir sayı veremem.
BA Bal dışında ne gibi ürünleriniz var?
HD Dut pekmezi, polen.
BA Sizin geleneksel yemeklerinizde bala yer var mı?
HD Balla yapılan herhangi bir yemeğimiz yok, biz balı sade yiyoruz.
BA Kimileri bol zamanında yaptığı her şeye şeker yerine bal katıyor.
HD Onu biz de yapıyoruz.
BA Balların kilosu ne kadar?
HD kalitesine göre değişiyor. Karakovan 60-70 lira, süzme 40 lira, petekli 35 lira, polen 200 lira.
BA Çok teşekkür ederim, sağ olun.
HD Rica ederim.