Hipertansiyona dikkat!
Alp Aykut Çıngır
Halk arasında "yüksek tansiyon" olarak bilinen Hipertansiyon tüm dünyada yaygın olarak görülen önemli bir hastalıktır. Gizli ve belirti vermeden seyrettiği için "Sinsi katil" diye de nitelendirilen Hipertansiyon, ülkemizde her üç kişiden birinde görülmektedir. Özellikle 60 yaş üstü kişilerde hipertansiyon yüzde 60-70 sıklıkla ortaya çıkmaktadır.
Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Beyhan Eryonucu, yaşamımızı tehdit eden Hipertansiyon hastalığı hakkındaki sorularımıza şu yanıtları verdi:
Tansiyon nedir?
Damarlarımız içerisinde dolaşan kanın, damar duvarında yapmış olduğu gerilime tansiyon denir. Kalbin her vuruşunda büyük tansiyon ve küçük tansiyon oluşur. Toplumlardaki tansiyon değerleri cinsiyet, yaş, ırk, diyet alışkanlıkları, boy, kilo gibi faktörlerle kişiden kişiye değişiklikler göstermekle birlikte normal kabul edildiği sınırlar vardır. 140/90 mmHg değerin üzeri yüksek olan ölçüme yüksek tansiyon (hipertansiyon) denir. Ancak bu değerin uygun bir ölçüm sonrası ve en az iki kez gözlenmesi gerekir. Tansiyon ölçümü, uygun şartlarda yapılmazsa yanıltıcı ve yanlış sonuçlar verebilir.
Yüksek tansiyonun ne zararı vardır?
Yüksek tansiyon vücutta başta kalp, beyin ve böbrek organlarının yapısına ve işlevlerine zarar veren bir hastalıktır. Kalp damar hastalıklarına, beyinde kanama sonucunda felç, görme kayıplarına, vücuttaki damar yapılarının bozulması sonucu ölüme kadar ilerle-yebilen durumlara neden olabilir. Yani yüksek tansiyon, tedavi edilmesi gereken çok önemli bir halk sağlığı sorunudur.
Tansiyon doğru şekilde nasıl ölçülür?
Ölçüm cihazı arızalı olmamalı kilo ve kol uzunluğunuza göre uygun boyutlarda olmalıdır. Tansiyon ölçülmeden önce 5-10 dakika dinlenilmelidir. Huzursuz, tedirgin, stresli olduğunuzda, üşüdüğünüzde veya ağrınız olduğunda tansiyonunuzu ölçtürmeyin. Yemek yedikten iki saat sonra, kahve veya sigara içtiyseniz en az yarım saat bekleyiniz. Ölçüm yapılacak kol dirsekten desteklenmeli, rahat bir oturuş pozisyonunda alınmalı ve kolluk takılan kısım kalp ile aynı seviyede olmalıdır. Ayaklar yere basmalı ve bacak bacak üstüne atılmamış olunmalıdır. Ölçümler her iki koldan yapılmalıdır. Yüksek olan değer tansiyon olarak kabul edilmelidir. Tek ölçümle karar verilmemeli, sabah akşam 5-7 gün boyunca ardışık ölçümler yapılmalı ve not edilmelidir.
Beyaz önlük hipertansiyonu nedir?
Bazı kişilerde ortaya çıkan ve beyaz önlük hipertansiyonu olarak bilinen bu durum, hastanın hekime muayenesi sırasında görülmektedir. Genellikle hastane ortamında muayene ve tansiyon ölçümünde hastanın heyecanlı veya gergin olmasından kaynaklanan beyaz önlük hipertansiyonu, görünürdeki hipertansiyonun yüzde 20'sine neden olmaktadır.
Önlem ve önerileriniz nelerdir ?
Düzenli aralıklarla tansiyon ölçtürülmedir. Fazla kilolardan kurtularak, düzenli egzersiz yapılmalıdır. Meyve ve sebzeden zengin, doymuş yağlardan fakir diyet tercih edilmelidir. Sofrada tuz kullanılmamalı, aşın tuzlu yiyeceklerin tüketimi de kısıtlanmalıdır. Alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır. Tansiyon yüksekliği yine de devam ediyorsa mutlaka bir doktora başvurulmalı ve ilaç tedavisine başlanmalıdır. Komşunuzun, annenizin, babanızın kullandığı tansiyon ilacı sizin için uygun olmayabilir. Size ve sizin tansiyon hastalığınıza uygun tedavi için mutlaka doktorunuza başvurmalısınız. Unutmayınız ki, tansiyon yüksekliği vücudunuzda sizin hissedeceğiniz herhangi bir rahatsızlığa yol açmadan birçok hastalığa ve hatta ölümcül rahatsızlıklara yol açabilir.
