Eruh Fıstık Pazarı
BA Öncelikle çok teşekkür ederim, adınızı ve soy adınızı öğrenebilir miyiz?
MA Murat Özbek.
BA İşletmenizin adı nedir?
MA Eruh fıstık pazarı.
BA Fıstık başta olmak üzere burada daha çok Siirt yöresel ürünlerini satıyorsunuz.
MA Tabi sadece fıstık değil, Siirt'in balı, battaniyesi ve diğer ürünlerini de satıyoruz.
BA Bu Siirt fıstığının çeşitleri nelerdir?
MA Tuzlu, tuzsuz, kabuklu, kabuksuz, kavrulmuş gibi çeşitlerimiz var.
BA Siirt fıstığını Antep fıstığından ayıran nedir?
MA Siirt fıstığı daha yağsızdır. Bu bakımdan çerez olarak yiyimi daha güzeldir. Antep fıstığı daha yağlı olduğu için sadece baklavalarda kullanılır, çerezi olmaz. Ayrıca fıstığımız tombul ve daha doldundur, daha açıktır, her bakımdan çerez olmaya daha müsaittir.
BA Siirt fıstığı tatlılarda kullanılamaz mı?
MA Baklavalarda olmaz, rengi daha açık ve yağsız olduğu için ama pasta çörek börek yapımında kullanılabilir. Yani Antep fıstığı gibi içi yem yeşil değil.
BA Burada biraz daha açık renkte fıstık görüyorum...
MA O kavrulmamış hali sadece biraz güneşte kurutuluyor o kadar, kavrulanlar biraz daha koyulaşıyor. Bunlar orijinal çatlamalardır.
BA Siirtliler fıstıklarını seviyorlar mı, sahip çıkıyorlar mı yani çok tüketiliyor mu onu öğrenmek istiyorum?
MA Haliyle, çok seviliyor ve çok tüketiliyor. Hatta Siirt dışında da baya rağbet görmeye başladı. Ancak çok tanıtımı yapılamadı.
BA Ankara'da fuarlara geliyorlar.
MA Evet ama maalesef fuarlara hep ikinci, üçüncü sınıf mallar geliyor. Tanıtımdan çok ticari amaç güdülüyor.
BA Gaziantep'te bulunan Antep Fıstığı Araştırma Enstitüsü, Antepfıstığını uluslararası alanda "Antepfıstığı" adı ile tescil ettirmiş. Siirt fıstığı antepfıstığının bir alt türü olarak kabul ediliyor. Bence Siirt fıstığı antepfıstığının alt dalı değil de başlı başınca bir tür olarak tescil edilmeliydi. Sizin de tescil hakkınız var, siz itiraz etmediniz mi?
MA O iş baştakilerin bileceği bir şey, benim çok da bir fikrim yok. Bu işlerle uğraşanlar bu işlerle ilgilenmiyorsa eğer gerçekten çok yazık. Bana sorarsanız Siirt fıstığı antepfıstığından çok daha güzel, bir de yağsız olduğu için bol bol ye, rahatsız etmez, kilo yapmaz.
BA Yıllık ne kadar üretim yapılıyor?
MA Sayısal olarak bir şey diyemeyeceğim ama son yıllarda üretim baya arttı. Özellikle 5-10 sene sonra üretimin daha da artacağını zannediyorum.
BA Dikilen bir fıstık ağacı ne kadar süre sonra verime geçiyor.
MA Takribi olarak 6-7 sene sonra verime geçiyor.
BA Hasat zamanı ne zamandır?
MA Hasat zamanı Eylül ayının sonlarına doğru başlar.
BA Erken hasadı var mı?
MA Yok tek zamanda Eylül sonunda yapılıyor. Bunlar toplanırken kapalı, açık beraber toplanıyor. Ortalama %50 açık %50 kapalı oluyor. Bunları işçiler teker teker ayıklıyor. Kapalılar çatlatılıyor ondan sonra satılıyor. Sonradan çatlatıldığı için içi zayıf veya boş çıkar.
BA Bunlar daha ucuz o zaman?
MA Tabi doluluk oranlarına ve çatlaklarına göre fiyatları değişiyor.
BA Fiyatları nasıl?
MA 27 TL, 25 TL, 20 TL, ve 15 TL'dir.
BA Fıstık ağaçlarına aşı yapılıyor mu?
MA Bıttım ağacına aşı yapılıyor.
BA Menengiç mü?
MA Bıttım bir nevi yabani fıstıktır. Menengiçten daha çok sabun yapılıyor, kavrulup çekilip kahve gibi pişiriliyor, çerez olarak da yenebiliyor.
BA Bıttım sabununuz da baya meşhur, şu anda fiyatı ne kadar?
MA Kilosu 40 lira.
BA Niye bu kadar pahalı?
MA 5-6 kilo menengiç yağından üretiliyor, işçiliği fazla, maliyet o yüzden yüksek.
BA Çok teşekkür ederiz.
MA Ben de size çok teşekkür ederim
