İnsan ve Ekmek
Bursa Büyükşehir Belediyesi
-Açın gözü ekmek teknesindedir:
İnsanın tek amacı, öncelikle kendisi için gerekli, yaşaması için zorunlu olan, yokluğunu çektiği şeyi elde etmektir.
-Ekmek elden su gölden:
Kendisi kazanmayıp başkalarının kazancı ile geçinen kimselerin durumunu anlatmak için kullanılır.
-Er ekmeği er kursağında kalmaz:
Yiğidin, erin ekmeği yani boğaızından geçen helaldir, onun kursağına takılmaz.
-Er olan ekmeğini taştan çıkarır:
Yiğit olan, er olan en zor işlerin bile altından kalkarak geçimini sağlayabilir.
-Gâvurun ekmeğini yiyen, gâvurun kılıcını çalar :
Kişi geçimini kimden sağlıyorsa, kimin hizmetinde ise, ne kadar merhametsiz ve acımasız olursa olsun, ne kadar fikirleri uyuşmazsa uyuşmasın onun yanında olur; onun istediklerini yerine getirir.
-Tuz ekmek hakkını bilmeyen kör olur:
Birinin ekmek yedirip iyilik ettiği kimse, bütün bunlara karşılık üzerinde hakkı bulunan insana karşı nankörlük edip hıyanet içinde olursa başına türlü felâketler gelir
-Umut, fakirin ekmeğidir:
Sıkıntı içinde bulunan, yokluk çeken yoksul kişi, içinde bulunduğu durumdan bir gün kurtulacağını, bolluğa ve rahata kavuşacağını umar ve bu umuşdan doğan güven duygusuyla yaşamaya çalışır.
- Ekmek Bedirin, su Hıdırın, yiyin kudurun, için kudurun:
Başkaları çalışırken, siz yiyorsunuz diye sitemi ifade eder.
-On kişiye bir yufka bayıldık, tıka tıka:
Cimri insanların davranışlarına adeta ironi yapan bir deyiş.
-Okumuşun ekmeği koynundadır:
Eğitim görmüş kişi ekmek bulmakta zorluk çekmez anlamına kullanılır.
-Ekmeğini yalnız yiyen, yükünü kendi dişiyle kaldırır:
Ekmeğini, yiyeceğini paylaşmayan, kimseden yardım beklemesin.
-Köpeğin duası kabul olsa gökten ekmek yağar:
Emek harcanmadan beklenerek, karın doymaz.
-Aça arpa ekmeği, etten lezzetlidir:
Aç kalmış yoksul için ekmeğin cinsinin önemi yoktur. Ona ekmeğin lezzeti en iyi et gibi gelir.
-Ekmekle oynayanın, Ekmeği ile oynanır:
Bir başka kişinin işini elinden almaya veya onu işsiz bırakmaya çalışan işini kaybeder.
-Ekmeğini katığına denk eden aç kalmaz:
Sahip oldukları oranında harcayan aç kalmaz.
-Ekmeği ile oynamak:
Bir kişinin işini kaybetmesi için çalışmak.
-Ekmek aslanın ağzında:
İş bulmak çok zor anlamında bir deyiş.
-Ekmek kavgası:
İş bulabilmek veya mevcut işi kaybetmemek için verilen mücadele.
-Ekmek çarpsın:
Bir çeşit yemin.
-Ekmeğinden etmek:
İşinden çıkarmak veya atmak.
-Ekmeğine yağ sürmek:
Birinin yararına göre eylemde bulunmak, istemese de birinin işine yarayacak biçimde hareket etmek.
-Ekmeğini kazanmak:
Geçimini temin edecek, ihtiyaçlarını karşılayacak parayı kazanmak.
-Ekmeğini taştan çıkarmak:
En zor işleri bile yapıp geçimini sağlayacak beceriklikte olmak, her türlü işi yapmak.
-Ekmek kapısı:
Çalışıp para kazanılan, geçim sağlayan iş yeri.
-Ekmek parası:
Kazanç, geçinmek için kazanılan para.
-Ne kadar ekmek o kadar köfte:
Bir iş için harcanan emeğin oranındaki karşılığı
-Tuz ekmek hakkı :
Birinin ekmek yedirip iyilik ettiği kimse üzerindeki hakkı ya da söz konusu kişinin ona duyduğu gönül borcu.
|
