Şırdan (A
dana)
Gazi Üniversitesi Türk Halkbilimi Araştırma ve Uygulama Merkezi
Şırdan denilen h
ayvanın iç organı
İç yağı (kuyruk yağı)
Pirinç
Kimyon
Pul
biber
Tuz
İğne
İplik
Şırdanlar temiz su ile birkaç kez yıkanır. Tuz, pul
biber ve kimyon eklendikten sonra
pirinçle karıştırılır. Bu karışım ayrı bir kapta bekletilir. isteğe bağlı olarak karışıma
soğan, kıyma ve kara
biber de eklenir. Bu karışıma iç yağını da ekledikten sonra karışım son halini alır. Ardından şırdanların içerisine karışımdan konulur. Şırdanların ağzı iğne yardımı ile dikilir ve kaynatılmış suya konur. Kaynama süresi şırdanın sayısına bağlır. Kaynatıldıktan sonra
kazanın içinden şırdanlar çıkarır ve soğumaya bırakılır. Soğuduktan sonra şırdanın üzerine kimyon dökülür ve servise hazır hale getirilir.
Not: Halk daha çok şırdanın küçük olanını tercih etmektedir. Küçük şırdanlara halk arasında aspirin adı verilmektedir. Şırdan özellikle hamur kağıda sarılarak tüketilmektedir. Çift tırnaklı h
ayvanların özellikle
koyunların birbirine bağlantılı dört midesinden dördüncü olan ve abumazum adı verilen organdan elde edilmektedir.
Yöre halkın şır
dana ilgisi büyüktür ancak ilgi bu kadar yoğunken yörede
yemek için hiçbir festivale, etkinliğe yer verilmemektedir. Bu nedenle şırdan yalnızca A
dana yöresinde yaygınlık
kazanmıştır. Ayrıca; şırdan h
ayvanın iç organı olması sebebiyle Avrupa Birliğine girişte kokoreç, bumbar vb. gibi yasaklanmıştır.
Şırdanı A
dana yöresine getiren kişinin Arap asıllı Kemal adında birisi olduğu söylenmektedir. Yöre halkı akşam saatlerinde dışarı çıktıklarında şırdan yemeden evlerine dönmemektedirler.
Şırdan insanların geçim kaynağını oluşturmaktadır, Ancak Çukurova Üniversitesi iç Hastalıkları Anabilim Dalı Dahiliye Endokrinoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Murat SERT in açıklamalarına göre; sakatat tüketimi insan sağlığını son derece olumsuz etkilemektedir. Sert, sıhhi ve yararlı bir et olmayan sakatatın yağ oranının yüksek, hazmının ise zor olduğunu belirterek; dünya ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alan kalp- damar hastalıklarını önlemek için kolesterol yüksekliğine ve damar tıkanıklığına neden olan sakatat tüketiminden kaçınılması gerektiğini vurgulamıştır. Tüm bu gerçeklere rağmen şırdan A
dana ili çevresinde oldukça yoğun olarak tüketilen bir
yemektir.
